Skip to main content
Monthly Archives

March 2016

සක් දෙවියන් බුදුපිළිමයක් ඉදිරියට තබා මුහුදු රළ නවතා ලූ ආශ්චර්යය කුමක්ද ?

By සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

කලියුගයට කළින් යුගය ද්වාරප යුගයයි.
ද්වාරප යුගයේදී මුහුද ගොඩගැලීම නිසා මෙරට ගම් ලක්‌ෂයක්‌ විනාශ වූ බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වෙයි. කලියුගයේදී ද මේ ලක්‌දිව සුනාමියකට හසුවිය. ඒ කැලණි තිස්‌ස රජු දවසය. එයින් වසර දෙදහසකට පමණ පසුව අප 2004 දෙසැම්බර් 26 වැනිදා සුනාමියකට මුහුණ දුන්නෙමු. ජාතක පොතේ හාරසිය පනස්‌ නම වැනි ජාතකය සමුද්ද වානිජ ජාතකයයි. සමුද්ද වානිජ ජාතයකට අනුව එම දිවයිනටද සුනාමි රළ පහර ගලා එන්නේ පොහොය දිනකය. 2004 දෙසැම්බර් 26 වැනිදා ද පොහොය දිනයකි. එම ජාතකයෙහි මෙසේ සඳහන්ව ඇත.

“කී පරිද්දෙන්ම පෝ දින රාත්‍රියෙහි මුහුද ගොඩ ගලන්නට විය. පළමු රළ දණහිස දක්‌වා අවුත් ආපසු ගියේය. අසත්පුරුෂයෝ නැවත රළ නොඑතැයි සිතූ අතර සත්පුරුෂ මනුෂ්‍යයෝ වහවහා ආරක්‌ෂක ස්‌ථාන කරා ගියෝය. සුළු වේලාවකින් දෙවන රළ උකුල දක්‌වා ගලා ආවේය. තුන්වන රළ කරවටක්‌ දක්‌වා ආ අතර රළ ගෙඩි හතක්‌ අවුත් සියලු අසත්පුරුෂයෝ මුහුදුබත් වූහ.

Read More

යුද්දෙට යන්න කලින් දුටුගැමුණු රජු භාරහාරවූ මහියංගනයේ නාගදීපය …

By සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

එන්න අපේ වෙබ්අඩවියට
www.ifbcnet.org
අපේ බ්ලොග් එක පුරාමත් විස්තර තියෙනව.
http://www.sasuna.blogspot.com/
අපේ සංවිධානයෙ ෆේස්බුක් පේජ් එක ‍
www.facebook.com/buddhist.foundation

මහියංගනය  මැතිවරණ කොට්ඨාසයට අයත්  රිදීමාලියද්ද ප‍්‍රදේශීය ලේකම් කොට්ඨාශයේ පිහිටි නාගදීප විහාරස්ථානය අප‍්‍රසිද්ධව පවතින මහා අනුහස් ඇති ඓතිහාසික පුදබිමකි.

මෙහි ඇති ඉතිහාස කතාව කාවන්තිස්ස හා දුටුගැමුණු රජ දවස කරා දිවයන බව පැවසෙන නමුදු පුරාවිද්‍යාත්මක කැණීමක් මේ දක්වා සිදුකර නැති බැවින් එම සාඩම්බර ඉතිහාසයේ රස මුසුතැන්  තවමත් වැළලී ඇත්තා සේය.

කැණීම් පටන් ගත්ත ද ඊට එරෙහිව විවිධ අද්භූත බලවේගයන් ක‍්‍රියාත්මක වන බව ද අපට අසන්නට ලැබිණ.

නාගදීප වැවෙන් වට වූ මෙම පිංබිම පිහිටි අක්කර 4ක් පමණ වූ දුපත දුරාතීතයේ නාග ගෝත‍්‍රික ජනයා විසූ පෙදෙසක් බැවින් ‘නාගදීපය’ නම් වූ බව ජනප‍්‍රවාදයේ එයි. තවත් ජනප‍්‍රවාදයකට අනුව නාගයන් බහුලව සිිටි මෙම අද්භූත පරිසරයේ නාගයන්ගෙන් විහිදුණු ආලෝකය නිසා ‘නාගදීප’ නම ලැබී තිබේ.

අදටත් මෙහි දැවැන්ත හුඹස් රාශියක් දැකිය හැකිය. මෙහි වටිනා දුරාතිීතයක්  ඇති බව අනාවරණය කරන සාක්කි ඇස් පනාපිටම ඉතිරි වී තිබේ.

දුටුගැමුණු රජතුමා සතුරු සේනා සමග යුද වැදීමට යාම සඳහා මෙම ප‍්‍රදේශයේ සේනා රැුස්කර සටන් පුහුණුව ලබාදුන් බවත්, යුද්ධය සඳහා පිටත්ව යාමට පෙර මෙම ස්ථානයේදී බාර හාර වූ බවත් ජනප‍්‍රවාදයේ සඳහන් වෙයි.

මෙහි ගරාවාස වූ චෛත්‍යයන් දෙකකි. එකක් තරමක් කුඩා වුවද අනෙක් චෛත්‍යය අතිවිශාල එකකි. කුඩා චෛත්‍ය ඉදිරියේ වීදුරු කාමරයක තැන්පත් කළ නාග රුපයකි. එය පූජා කර ඇත්තේ හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා විසිනි.

52[1]

රජ දවසින් පසුව මේ පුදබිම සොයා රටේ පාලකයා වූ හිටපු ජනාධිපතිතුමා පැමිණි ගමන කතා බහට ලක්වූ සුවිශේෂි එකක් විය.

මෙම විහාරස්ථානයේ භාරකාර බේරුවල ධම්මරතන හිමියෝ එය සිහිපත් කරන්නේ මෙසේය.

”ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයා මුල්වතාවට මේ  පන්සලට ආව දවසේ එකපාරටම  එතුමා අඳුනාගන්නත් මට බැරි වුණා. එදා උදේ 7.00ට විතර මම මිදුල අමදිමින් සිටියා.” ”ඒ වෙලාවේ කට්ටියක් ආවා. මම හිතුවෙ වන්දනාවේ ආව කට්ටියක් කියලා. එක්කෙනෙක් ඇවිත් කිව්වා මාව මුණ ගැහෙන්න කෙනෙක් ඇවිත් ඉන්නවා කියලා. මම කිව්වා ආවාසගෙයට ගිහින් වාඩිවෙන්න කියලා. මම අත සෝදාගෙන එහෙම ගිහින් ඔවුන් මුණ ගැහුණා.  සාමාන්‍ය ඇඳුමකින් සැරසී එතැන හිටිය උස මහත පුද්ගලයා මට වැන්දා. ඒ වෙලාවේ මට නිකමට වගේ හිතුනා මේ ජනාධිපතිතුමා නේද? කියලා.”

‘ඔබතුමා ජනාධිපතිතුමා නේද’යි මං ඇහුවා. එවිට ජනාධිපතිතුමා හිනාවුණා.

එතුමාට කෙනෙක් කියලා තියෙනවා මහියංගණයේ නාගදීපය කියලා පන්සලක් තියෙනවා, එහාට භාරයක් වුණා නම් උතුරු නැගෙනහිර යුද්ධය ජයගන්න  පුළුවන් වෙයි කියලා.

215[1]

ඒක ගුප්ත බලයකින් කිව්වද? හීනෙන් කිව්වද? නැතිනම් මේවා පිළිබඳව දන්න කෙනෙක් කිව්වද කියල මම දන්නේ නැහැ. එතුමා මෙහාට එන්න පාර දන්නේ නැහැනේ. ඉතින් ඌව පළාත් සභා ඇමති අනුර විදානගමගේ මහත්තයත් එක්ක එකතු වෙලා තමයි එතුමා මුලින්ම මෙහාට ආවේ. මට මතක විදිහට ඒ 2007.11.08 වෙනිදා. එතුමා ඇවිත් චෛත්‍ය වටේ ගිහින් කිරි කළ 7ක් වත්කරලා භාරයක් වුණා.
එදා ජනාධිපතිතුමාට මම කිව්වා ගමේ පාර හැදුවා. ඒත් පාලම නැහැ කියලා. ඒ කාලේ වැස්ස ආවා. ඒ නිසා පාලම හදාගන්න බැරි වුණා. මම නිමල් ඇමතිතුමා එක්කන් ඇවිල්ලාම පෙන්නුවා මෙතෙන්ට බොක්කු දාලා හරියන්නේ නැහැ. පාලමක්ම  ඕනෑ කියලා. ඊට පස්සේ විමධ්‍යගත මුදල් අනුමත කරලා හදන්නම් කියලා ගියා. ඒ ගිහිල්ලා මාස දෙකකට තුනකට පස්සේ තමයි ජනාධිපතිතුමා ආවේ.
ඊට පස්සේ ජනාධිපතිතුමා මෙතන ඉඳන් ජෙයරාජ් ප‍්‍රනාන්දුපුල්ලේ ඇමතිතුමාට කිව්වා කෝල් කරලා, මම නාගදීපේ ඉන්නේ කියලා. මේ උදේ පාන්දර කොහොමද නාගදීපේ ගියේ කියලා එයා ඇහුවා. ජනාධිපතිතුමා කිව්වා, නැහැ. යාපනේ නාගදීපේ නෙවෙයි මහියංගනේ තියෙනව නාගදීපයක් එහේ ඉන්නේ කියලා. මේ ගමට පාර හදලා තියෙනවා, පාලමක් නැහැ කියලා හාමුදුරුවෝ කියනවා කියලත් එතුමා කිව්වා.

61[1]

ඊට පස්සේ ඇමතිතුමා මහාමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවට දැනුම්දීලා මහියංගනෙන් ටී ඕ මහත්වරු ආවා. දහවල් 12 වෙනකොට පන්සලට ඇවිල්ලා කොහේද හාමුදුරුවනේ පාලමක් දාන්න තියෙන්නේ මාර්ග ඇමතිතුමා අපිට  ඕඩරයක් දුන්නා කිව්වා. ඊට පස්සේ මම ඒගොල්ලන් එක්කරගෙන ගිහින් පාලම පෙන්නුවා. ඒ වෙලාවෙම ලනු ගහලා මැනලා මාස දෙකක් ඇතුළත පාලමත් හදලා දුන්නා.

එතකොට පන්සලට තිබුණේ සෝලා (සුර්යකෝෂ) විදුලිය. පන්සලටත් ගමටත් විදුලිය ලබාදෙන්න කියලත් ජනාධිපතිතුමා උපදෙස් දුන්නා.

යුද්ධය ජයගත්තාට පස්සේ බාරයක් ඔප්පු කරන්න තියෙනවා කියලා අපිට කිව්වා චෛත්‍යයේ ඉඳලා පියවර 21ක් මැනලා එතන කුටියක් හදන්න කියලා. කුටිය හැදුවා හැබැයි,  ඒක විනිවිද පේන එකක් නොවෙයි. කුළුනක් හදලා උඩින් වහන්න පුළුවන් විදිහට හදපු ඒ කුළුණේ ජනාධිපති මහින්ද මහත්තයා ඇවිත් නාග රූපයක්   තැන්පත් කරලා උඩින් වැහුවා.
ඊට පස්සේ ඒක බලන්න ආපු උපදේශකයා, ජනාධිපතිතුමාට දැනුම් දීමක් කරලා තියෙනවා කියාපු විදිහට නෙවෙයි මෙතන හදලා තියෙන්නේ මේක ආයෙ වෙනස් කරන්න  ඕනැ කියලා.
චෛත්‍යයේ ඉඳලා නැගෙනහිර පැත්තට තමයි පියවර 21ක් මැනලා එතැන ඉදිකරන කුටියේ මූණ පේන්න විවෘතව තියන්න  ඕනැ කියලා ආයේ ජනාධිපතිතුමාගෙන් අවසර අරගෙන මාස දෙක තුනකින් නැගෙනහිර පැත්තට වෙන්න වීදුරු කුටියක් හැදුවා.

SLD_20150208_C010-8[1]

ඊට පස්සේ අලූත් කුටියේ නාගරූපය තැන්පත් කරන එකයි ගමට විදුලිය දෙන එකයි. එක දවසේ සිදුවුණා. ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ මහත්තයා අතින් මේ නාග රූපය නැවත තැන්පත් කරලා ගියා.

මේ නාග රූපය රිදියෙන් හදලා රත්තරං ආලේප කරලා තියෙන්නේ. මේක අඩි එකහාමරක් විතර උසයි.”පැවසූ ධම්මරතන හිමියෝ මා සමග ගොස් එම නාගරූපයද පෙන්වමින් තවත් විස්තර පැවසූහ.

මෙතැන තියෙන්නේ පොඩි චෛත්‍යය. මේක දුටුගැමුණු රජ්ජුරුවෝ හැදුවා කියල තමයි කියන්නේ. මෙහි ධාතු ගර්භය හා ඊට ඉහළ කොටස් නැහැ. එසේ නොමැති වීමෙන් එම කොටස්, නිර්මාණය නොකළේද නැතිනම් පසුකාලයක විනාශවී ඇත්දැයි කිව නොහැකියි.

චෛත්‍යක කොටස් යැයි අනුමාන කළහැකි එක සමාන චතුරස‍්‍රාකාර කුඩා කුහර කැපූ ගල් පුවරුවක් හා කුඩයක්වන් ආවරණයක් සහිත  ගල් ආවරණයක් චෛත්‍ය අසල බිම වැටී තිබෙන අයුරු දුටුවෙමි. එවා නිධන් වස්තු තැන්පත් කර තිබූ ඒවා යැයි කියති.

එ දවස්වල චෛත්‍යයක කොතක් තිබිල නැහැ. ඡත‍්‍රය තමයි තිබුණු බව කියන්නේ. එම කොටස් මෙසේ ඉතිරි වී ඇති බව හාමුදුරුවෝ් විශ්වාස කරති.

ධම්මරතන හාමුදුරුවෝ ඊළඟට අපේ අවධානය යොමු කළේ මෙම චෛත්‍යයට ඉහළින් පිහිටි අතිවිශාල චෛත්‍යය වෙතය. එය ඈතට දිස්වන්නේ මහා පස් කන්දක් ලෙසය.  එම ස්ථානයේ බුදුමැදුරකි.

SLD_20150208_C010-11[1]

”ඒක හදලා තියෙන්නේ විශාල චෛත්‍යයේ නටබුන් උඩ කියලයි මං හිතන්නේ. විහාරගොඩ නමින්  හැඳින්වෙන  කන්දට නැග්ගම අද අපිට පේන්නේ එම චෛත්‍යයේ ඉහළ කොටස විතරයි. ඊට පහළ ඔක්කොම පස් කන්දක් වගේ වෙලා” යැයිද පැවසූහ.
අපි හාමුදුරුවන් සමග ගල්පඩි නගිමින් බුදුමැදුර පසුකර තවත් ඉහළට ගියෙමු.
එහි  විශාල වහල කොටසේ නටුබුන් දක්නට ලැබිණි. ඒ විහාරකන්ද පාමුල රජ දවස ඉදිකර තිබූ විහාරගෙයි නටබුන්ය.

ආර්. පේ‍්‍රමදාස මහතා ජනාධිපති කාලයේ 1989 වසරේ මහියංගනය ගම්උදාව කි‍්‍රයාත්මක විය. ඊට සමගාමීව මෙම විහාරස්ථානයද සංරක්ෂණය කිරීම ආරම්භ කර තිබේ.
එදවස නාගදීප වැවෙන් වටවූ පාරක්වත් නොමැතිව වල් වැදී තිබූ මෙම පුදබිමට පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්් රෝලන්ඞ් සිල්වා මහතා පැමිණ ඇත්තේ ඔරුවකිනි.
පුරා විද්‍යාත්මක කැණීම් සිදුකිරීමට උත්සාහ කළ අවස්ථාවේ පැරැුණි සංඝාවාසයේ නටබුන් කෙරෙහි දැඩි අවධානය යොමු කර තිබේ.

එහි දොරටුවේ තිබූ රූප රහිත ස`දකඩපහණ හා ගල් අත්තිවාරමක කොටස් මෙහිදී අධීක්ෂණයට ලක්ව ඇති අතර, ඉපැරැුණි විහාරගෙයි මතම පසුව සංඝාවාසය ඉදිකර ඇති බවට කරුණු හෙළි කරගෙන ඇති බව හිටපු පුරාවිද්‍යා සහකාර අධ්‍යක්ෂ (ඌව) ඞී.ඞී. විජේපාල මහතා මීට පෙර මා දැනුවත් කර තිබූ අයුරු මට සිහිවිය.
ආචාර්ය රෝනල්ඞ් සිල්වා මහතා පුරාවිද්‍යා කොමසාරිස්ව සිටියදී මුල්වරට මෙය අනාවරණය කර ඇති බවද හෙතෙම සඳහන් කළේය.
මෙහි ඇති බ‍්‍රාහ්මී අක්ෂර සහිත සෙල් ලිපිය කි‍්‍ර.ව. 9-10 අතර කාලයට අයත් යැයි කිවහැ

කි  බවද හෙතෙම පැවසීය. රාජ්‍ය නිලධාරි සම්මුතියකට පැමිණ විහාරස්ථානයට ප‍්‍රදානය කළ වරප‍්‍රසාද පිළිබ`දව එම සෙල්ලිපියේ සඳහන් වෙයි.
දැනට ඇති සංඝාවාසය වටා ඇති ශෛලමය නටබුන් ඉපැරැුණි බුදුගෙයි සලකුණු පෙන්නුම් කරඇති බවත් ඉපැරැුණි විහාරගෙය සංඝාවාසයට යටවී ඇති බවට සාක්ෂි ලැබී ඇති බවත් ඔහු පැවසූ අයුරු මට සිහිපත් විය.

ckick

සියළු පහසුකම් ද සහිතව භික්ෂුන් වහන්සේලා දහ දොළොස්  නමකට වුවද සුව පහසු ලෙසින් වාසය කළහැකි අභිනව ආවාස ගෙය සදහා රුපියල්  එක්කෝටි තිස් දෙලක්‍ෂයක් ඇස්තමේන්තු කර තිබුණත් බදුල්ල දිස්ත‍්‍රික් ලේකම් රෝහණ කීර්ති දිසානායක මහතාගේ උපදෙස් හා රිදීමාලියද්ද ප‍්‍රාදේශීය ලේකම් ආත්මා ඞී. ලියනගේ මහත්මියගේ අධීක්ෂණය යටතේ මෙය රුපියල්් ලක්‍ෂ පනහක (ලක්ෂ 50) පිරිවැයෙන් ඉදිකළ බවද දැනගන්නට ලැබුණි.
නොබෝදා පැවැති ජනාධිපතිවරණයට දින කීපයක් තිබියදී හිටපු ජනාධිපතිතුමා හදිසියේම පැමිණ මෙම සංඝාවාසය විවෘත කර  පූජා කර තිබේ. මෙතරම් සුවිසල් සංඝාවාසයේ එක් හිමිනමක් පමණක් වෙසෙන්නේ කෙසේදැයි විමසූ විට අපට දැනගන්නට ලැබුණේ අද්භූත සිදුවීම් මාලාවකි.

මේ පන්සලේ මම හිටියට වෙන කාටවත් ඉන්න බැහැ මහත්තයෝ, හාමුරුවෝ පවසද්දී උන්වහන්සේ සමග සිටි කැටගොඩ රත්නායක මුදියන්සේලාගේ සිරිවර්ධන (67) ”අවසරයි හාමුදුරුවනේ” කියමින්  කතා කරන්නට පටන් ගත්තේය.

මේ හාමුදුරුවෝ හිටියට වෙනත් හාමුදුරුවන්ට මෙහේ ඉන්න බැහැ මහත්තයෝ. පසුගිය කාලයේ හාමුදුරුවරු ගණනාවක්ම ආවා ඒත් කාටවත් ඉන්න බැරි වුණා.

අද්භූත බලවේග ඒ හාමුදුරුවරු බය කරලා පන්නා ගන්නවා. ඒ හාමුදුරුවරු කිව්වේ ?ට නින්දේ ඉන්නකොට බෙල්ල මිරිකන්න එනවා කියලා. මෙහෙන් වහාම පිටවෙන්න කියලා බය කරනවලූ.

කොහොම නමුත් මේ හාමුදුරුවෝ නම් අවුරුදු ගණනක් බය නැතිව තනියම ඉන්නවා. නිධන් හොරු ආවත් ඒවාට ඉඩ නැහැ, හැම දෙනාම ගියේ පැරදිලා. හැම පැත්තෙන්්ම නාගයෝ මතු වෙනවාලූ.

”ඔබ වහන්සේටත් නිධන් හොරුන්ගෙන් කරදර සිද්ධ වුණා නේද” යි සිරිවර්ධන විමසද්දී උන්වහන්සේ හිස සැලූ නමුත් ඒ පිළිබ`ද වැඩි විස්තර කිව්වේ නැත.
කෙසේ නමුත් උන්වහන්සේ මෙසේ පැවසූහ.

”මම ඉපදිලා තියෙන්නේ රාක්ෂ ගණයෙන්. ඒ නිසා මම අද්භූත දේවල් වලින් බය වෙන්නේ නැහැ. හැබැයි පන්සලට ආව සමහරුන්ට ගූප්ත ආකර්ශනය තියෙනවානේ. ඒගොල්ලෝ ආවම එයාලගේ ශරීරයට දැනෙනවා. ඒ දැනුනායින් පස්සේ එයාලට වෙවුලූම් ගතිය ටිකක් හැදෙනවා. ඒගොල්ලෝ කියනවා හමුදුරුවනේ මෙතන බලවේග තියෙනවා බලන්න මගේ රෝම කූප කෙළින් වුණා කියලා.  සමහරු ආව ගමන්ම කියනවා ලොකු බලවේග තියෙන තැනක් මේක කියලා. පසුගිය කාලයෙත් කරදරකාරයෝ ආවා. ඒ ආවට එයාලට මොකක්වත් ගන්න බැහැ.”

”හැබැයි මම දේවාලයකින් බැලූවා එතකොට කිව්වා පසුගිය කාලේ යන්ත‍්‍ර මන්ත‍්‍රකාරයෝ ඒ නාග බන්ධනය කළාලූ. ඒ නාගබන්ධනය කැපුවම නාගයෝ ආයෙත් එනවා කියලා කිව්වා.”

”මම හැමදාම හැන්දැවේ 6.30 ට ගිලන් පස පූජා කරනවා. සමහර දවස්වලට ? වෙනවා. සමහර දවස්වලට කවුරුහරි ඇවිල්ලා කථාකර කර හිටියත් එයාලා ගියාම මම ඒ ගිලන්පස පූජාව අනිවාර්යෙන්ම තියෙනවා. ? වුණත් පහන් පත්තු කරලා තියෙනවා. එක දවසක් මම පහන් පත්තු කරලා දේවාලේ තියෙන සූනියම් දෙයියන්ගේ රූප දෙක ළඟට පහන් පත්තු කරන්න යනකොට සුදුපාට නාගයා යනවා මම දැක්කා. තනිකර සුදු පාටයි අඩි 4ක් විතර දිගයි.”
”කොහොම නමුත් මෙහි කැණීම් කරන්න හැමදාමත් බාධා එනවා. එකපාරක් ඩෝසර් කරන්න යනකොට ඩෝසරයක් ගිනි අරන් තියෙනවා.”

”1968 දී නාගදීපය කියන ගම අයින් කරලා කැප්ටන් සෙනෙවිරත්න මහත්තයා තමයි මේ නාගදීප ව්‍යාපාරය ආරම්භ කළේ. එතකොට මෙහි වැඩවාසය කරලා තියෙන්නේ කොටගම සුමංගල හාමුදුරුවෝ. මේ කියන ව්‍යාපාරය හැදුවට පස්සේ මේ පන්සල් භූමිය සම්පූර්ණයෙන්ම යටවෙනවා, අපි අංග සම්පූර්ණ පන්සලක් හදලා තිස්සපුර කියන ප‍්‍රදේශයේ පදිංචි කරනවා කියලා ඒ ඉංජිනේරුවරු කියලා තියෙනවා හාමුදුරුවන්ට. ඒත් එහෙම වුණේ නෑනේ. හාමුදුරුවොත් ඉතින් තිස්සපුර ඉඳලා ඇවිත් සැරෙන් සැරේ මේ වැඩ කටයුතු දිහා බලාගෙන ඉඳලා තියෙනවා.”

”යටවෙලා තියෙන විහාර ගේ මතු කර ගත්තොත් බොහෝ ඉතිහාස කරුණු සෙල්ලිපි මතුවෙන්න පුළුවන්.  හැබැයි ඉතින් ඒක කරන්න පුළුවන් වෙයිද දන්නේ නැහැ.”

මේ විහාරස්ථානයේ වාර්ෂික පුණ්‍යෝත්සවය දින 7ක් මුළුල්ලේ පැවැති බවත් එක් දිනකට එක් ගමකින් පෙරහැරක් බැගින් පෙරහැර 7ක් විහාරස්ථානයට පැමිණ පුද පූජා පැවැත්වූ බවත් පැරැුණි අය කියති. එහෙත් පසුව දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ස්ථිර භාරකර හිමිනමක් නැතිවීමත් සමග ඒ සියල්ල නතර වී තිබේ.
එහෙත් භාරහාර වීමට හා ඒවා ඔප්පු කිරීමට නන්දෙසින් පැමිණෙන බැතිමතුන් දැකිය හැකිය. එසේ විශාල පිරිසක් පැමිණෙන බවත් ඒ අතර ප‍්‍රධාන පෙළේ දේශපාලනඥයින්ද සිටින බවත් බේරුවල ධම්මරතන හිමියෝ පැවසූහ.

උන්වහන්සේ පැවසූ මේ  අදහස ද අප මෙම විශේෂාංගයට එක් කළේ එය විවාදාත්මක කරුණක් වියහැකි යැයි සිතූ බැවිනි.

”මහත්තයෝ සොළොස්මස්ථාන වන්දනා කරන ගාථාවෙත් තියෙන්නේ මහියංගනං නාගදීපං කියලා. බුදුහාමුදුරුවෝ වැඩිය නාගදීපය කියලා කියන්නේ මේ ස්ථානයලූ. යාපනයේ තියෙන ස්ථානයට නෙවෙයි. මහියංගනයේ නාග ගෝත‍්‍රිකයන් හිිටපු බවට නාග වනය හොඳින්ම සාක්කි දරනවා. බුදුන් වහන්සේ පළමු වතාවට මහියංගණයට වැඩම කරලා දෙවන වරට මෙම ස්ථානයට වැඩියා කියලා තමයි කියන්නේ. මෙහෙම ජනප‍්‍රවාදයේත් තියනවා. රේණුකාණේ චන්දවිමල හාමුදුරුවෝත් බලංගොඩ ආනන්ද මෛත්‍රෙය නාහිමියෝත්, ඒ බව සඳහන් කරලා තියෙන බව දැනගන්න තියෙනවා.”

”මහියංගණයේ ඉඳලා මෙම ස්ථානයට ඒ තරම් දුරක් නෑ. පා ගමනින් වුණත් එන්න පුළුවන්. යාපනයේ තියෙන නාගදීපය පස්සේ කාලෙක හදාගත් එකක් කියලා තමයි කියන්නේ.”

”ලංකාව කියන්නේ ඒ කාලේ ඉන්දියාවෙම කොටසක් නේ, ලංකාවට එන්න හැතැප්මක විතර දුරක් තමයි තිබිලා තියෙන්නේ. එහෙ මිනිස්සු ලංකාවට ඇවිත් තියෙන්නේ වෙළෙඳාම සඳහා. පස්සේ යාපනේ පදිංචිකාරයෝ බවට පත්වෙලා තියෙනවා. එයාලා වන්දනාමාන කරන්න කෝවිලක් හදලා තියෙනවා. ඒ නයිනතිව් දූපත නිසා පසු කාලෙක එය නාගදීපය කියලා හඳුන්වලා තියෙනවා  කියලයි මම නම් අහලා තියෙන්නේ” යැයි උන්වහන්සේ අවසන් වශයෙන් පැවසුහ.

ගුප්ත පරිසරයේ මානය දෑසින් ඉවත් වුවද මනසින් දකිමින් අපි නාගදීප වැවේ සොරොව්ව පසු කළෙමු.

මහා සුදස්සන සූත්‍රය …

By සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

මහා සුදස්සන සූත්‍රය

ත්‍රිපිටක පොත් වහන්සේ‎ | සූත්‍ර පිටකය‎ | දීඝ නිකාය

මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කුසිනාරා නුවර උපවත්තන නම්වූ මල්ල රජුන්ගේ සල්වනයෙහි සල් ගස් දෙකක් අතරෙහි පිරිනිවන්පාන කාලයෙහි වාසය කළෝය.

එවිට ආයයුෂ්මත්වූ ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණ මෙසේ කීය.

´´ස්වාමීනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කුඩා නුවරක්වූ නොසම නුවරක්වූ ශාඛා නගරයක්වූ මේ කුසිනාරා නුවරෙහි පිරිනිවන් නොපාන සේක්වා.

´´ආනන්දය, කුඩා නුවරය, නොසම නුවරය, ශාඛා නුවරයයි, මෙසේ නොකියව. ආනන්දය, පෙර එක් කාලයක අහිෂේක ලැබුවාවූ, ක්‍ෂත්‍රිය වංශයෙහි උපන්නාවූ,(ආයුධ නොගෙන)සතුරන් ජයගත්තාවූ ජනපදයන්හි ස්ථිර බවට පැමිණියාවූ, මහා සුදර්ශන නම් රජෙක් විය. ඔහුට මේ කුසිනාරා නුවර කුසාවතී නමින් රාජධානි වී. ඒ නගරය වනාහි නැගෙනහිරින්ද, බටහිරින්ද, දිගින් දොළොස් යොදුන් විය. උතුරු දිගින්ද දකණු දිගින්ද පළලින් සත් යොදුන් විය. ආනන්දය, කුසාවතී රාජධානිය සියලු සම්පත්තියෙන් සමෘද්ධ විය. සියල්ලෙන් සම්පුර්ණ විය. බොහෝ ජනයා ඇත්තී විය. මනුෂ්‍යයන්ගෙන් ගැවසී ගත්තීවිය. කෑම්බීම් ආදියෙන්ද ඉතා සුලභ විය. ආනන්දය, යම්සේ දෙවියන්ගේ ආළකමන්දා නම් රාජධානිය සියලු සම්පත්තියෙන් සමෘද්ධද සම්පූර්ණද එමෙන්ම කුසාවතී රාජධානිය සියලු සම්පත්තියෙන් සමෘද්ධ විය. සම්පූර්ණද විය.

´´ආනන්දය, මහාසුදර්ශන රජ රත්න හතකින්ද සෘද්ධි සතරකින්ද සමන්විත වූයේය. ආනන්දය, ඒ පුණුපෝය දිනයෙහි ස්නානය කොට අටසිල් සමාදන්ව උඩුමහල් තලයට පැමිණ සිටි සුදර්ශන මහා රජුට දැති දහසයකින් යුක්තවූ නිම් වළලු සහිත වුනැබ මඩුලු (බොස් ගෙඩිය)සහිතවූ සියලු ආකාරයෙන් සම්පූර්ණවූ දිව්‍යය චක්‍ර රත්නය පහළ වූයේය. ඒ දැක මහා සුදර්ශන රජුට මෙවැනි අදහසක් ඇතිවිය. දිව්‍යමයවූ චක්‍ර රත්නයක් පහළවූ බැවින් ඔහු සක්විති රජ වෙම්දෝයි යනුවෙනි.

´´ආනන්දය, ඉක්බිති මහා සුදර්ශන රජ උන් ආසනයෙන් නැගිට සලුවක් ඒකාන්ශ කොට පොරවා වම් අතින් රන් කෙන්ඩිය ගෙන ´පින්වත් චක්‍රරත්නය, (මාගේ අණසක) පවත්වාවා! පින්වත් චක්‍රරත්නය (සතර මහත් දිවයින) ජයගෙන දේවායි´ කියමින් දකුණු අතින් පැන් ඉස්සේය. ආනන්දය, එවිට ඒ චක්‍ර රත්නය මහා සුදර්ශන රජ සහ සිවුරඟ සෙනග කැටුවම පෙරදිගට ගමන්ගති. ආනන්දය, යම් පෙදෙසක චක්‍ර රත්නය පිහිටියේද එහි සුදර්ශන රජ සිවුරඟ සෙනග සමග වාසයට පැමිණියේය.

´´ආනන්දය, නැගෙනහිර දිසාවෙහි යම් විරුද්ධ රජ කෙනෙක් වූවාහුද ඔවූහු මහා සුදර්ශන රජු වෙතට පැමිණ මෙසේ දැන්වූහ. ´´මහ රජ්ජුරුවන් වහන්ස, එනු මැනව. ඔබගේ ගමන ඉතා යහපත් වේමය.(මේ මහද්වීපය)ඔබ සන්තකය, අපට අනුශාසනා කළ මැනවයි´´ යනුවෙනි. මහාසුදර්ශන රජ (ඔවුන්ට) මෙසේ අනුශාසනා කළහ. සතුන් නොමැරිය යුතුය. නොදුන් දෙය සොර සිතින් නොගත යුතුය.(සොරකම් නොකල යුතුය) කාමයන්හි වරදවා නොහැසිරිය යුතුය. බොරු නොකිය යුතුය. සරා පානය නොකල යුතුය.(තොප) අනුහව කල අය බදුම අනුහව කරව්යයි´´(ඒ ඒ රජවරුන්ටම ඒ ඒ රටවල් පාවා දෙයි) ආනන්දය, නැගෙනහිර දිශාවෙහි යම් විරුද්ධ රජ කෙනෙක් ඇද්ද ඔවූහු මහා සුදර්ශන රජුට අනුව පැවැත්තාහුය.(යටත්වූහ)

´´ආනන්දය. ඉක්බිති ඒ චක්‍ර රත්නය පෙරදිග සමුද්‍රයට බැසගෙන එයින් නැගී මහා සුදර්ශන රජ සහ සිවුරඟ සෙනග කැටුවම දකුණු දිශාවට පෙරදිග ගමන මෙන් විය. බස්නාහිර ගිය ගමනද උතුරට ගිය ගමනද එසේම විය.

´´ආනන්දය, ඉක්බිති ඒ චක්‍ර රත්නය මුහුද කෙළවර කොට ඇති මුළු පොළව ජය ගෙන කුසාවතී රාජධානියට ආපසු ඇවිත් මහා සුදර්ශන රජුගේ ඇතුළු නුවර වාසල් දොර නඩු ශාලාව ඉදිරියෙහි, රජුගේ ඇතුළු නුවර(අන්තංපුරය) වැඩියක් හොබවමින් රථ අලවන්ගුවේ ඇතුළත් කරන ලද්දක් මෙන් සිටියේය. ආනන්දය, මහාසුදර්ශන රජහට මෙබදු(ආනුහාව ඇති) චක්‍රරත්නය පහළ වූයේය.

´´ආනන්දය, නැවතද සර්වාන්ගයම සූදුවූ ස්ථාන හතකින් පොළව ස්පර්ශ කරන්නාවූ, සෘද්ධි ඇත්තාවූ අහසින් යන්නාවූ, උපොසථ නම් හස්ති රාජ රත්නයක් පහළවූයේය. ඒ දැක මහාසුදර්ශන රජුගේ සිත පැහැදුනේය. පින්වත්නි, ඒකාන්තයෙන් හස්තියානය ඉදින්නික්මීමට පැමිණේ නම් ඉතා යහපතැයි කියායි, ආනන්දය එවිට ඒ හස්ති රත්නය ඉතා බොහෝ කලක් යහපත්ව දමනය කරන ලද උතුම් අජානීය හස්ති රාජයෙක් යම්සේද එමෙන්ම දමනයට පැමිණ ඉතා හොදින් හික්මුනේය.

ආනන්දය, පෙරවූ දෙයක් කියමි. ඒ මහා සුදර්ශන රජ හස්ති රත්නය විමසන්නේ උදේ කාලයෙහි හස්ති යානාවට නැගී මුහුද කෙළවර කොට ඇති මුළු පොළවට අනුශාසනා කොට කුසාවතී රාජධානියට ආපසු ඇවිත් උදේ ආහාරය නිමවූයේය. ආනන්දය, මහාසුදර්ශන රජහට මෙබදු හස්ති රත්නයක් පහළ වූයේය.

නැවතද ආනන්දය, මහාසුදර්ශන රජහට, මුළු ශරීරිය සූදුවූ කාක ශීර්ෂවූ(කවුඩෙකුගේ හිසට සමාන හිසක් ඇති) දකුණට කැරකුන කෙශ කලාපයක් ඇති සෘද්ධිමත්වූ අහසින් යන්නාවූ වලාහක අශ්වරාජවූ අශ්ව රත්නයක් පහළ වූයේය. ආනන්දය, පෙරවූ දෙයක් කියමි. මහා සුදර්ශන රජ ඒ අශ්ව රත්නය විමසනුයේ උදය කාලයෙහි අසු පිටට නැගී සමුද්‍රය කෙළවර කොට ඇති මුළු පොළවෙහි ඇවිද කුසාවති රාජධානියට ආපසු ඇවිත් පෙරවරු ආහාරය නිමවූයේය. ආනන්දය, මහාසුදර්ශන රජහට මෙබදු අශ්ව රත්නයක් පහළ වූයේය.

´´තවද අනිකක් නම්, ආනන්දය, ඒ මහා සුදර්ශන රජහට මාණික්‍ය රත්නයක් පහළ වූයේය. ඒ මාණික්‍ය රත්නයේ ආලෝකය හාත්පසින් යොදුනක් තැන පැතිර සිටියේය. ආනන්දය, පෙරවූ දෙයක් නම් මහා සුදර්ශන රජ ඒ මණි රුවන විමසනුයේ සිව්රඟ සේනාව සරසා ඒ මාණික්‍ය රත්නය කොඩියෙහි අගට නංවා ඇස් අදුරු කරන තද කළුවර රාත්‍රියෙහි(නුවර) සැරිසරයි, ආනන්දය, ඒ කුසාවති නගරය අවට ගම් වාසීහු මාණික්‍යයේ ආලෝකයෙන් දවාලයයි සිතා කර්මාන්ත ආරම්හ කළහ. මහාසුදර්ශන රජහට මෙබදු මාණික්‍ය රත්නයක් පහළ වූයේය.

´´නැවතද අනිකක් නම්, ආනන්දය, මහා සුදර්ශන රජහට ස්ත්‍රිරත්නයක් පහළවූයේය. ඕ තොමෝ මනා රූ ඇත්තීය. දැකුම්කට යුත්තීය. උතුම්වූ වර්ණ සෞන්දර්යයයෙන් යුක්ත වූවාය. ඉතා උස්ද නොවීය. ඉතා මිටිද නොවිය. ඉතා කෙට්ටුද නොවීය. ඉතා මහත්ද නොවීය. ඉතා කළුද, ඉතා සුදුද නොවීය, මිනිස් වරණය ඉක්මුණාවූ දිව්‍යය වර්ණයට නොපැමිණියාවූ(දෙවඟනක් සමාන) ස්ත්‍රික් වූවාය. ආනන්දය, ඒ ස්ත්‍රිරත්නයාගේ මෙබඳුවූ ශරීර ස්පර්ශයක් වේ. ඉඹුල් පුළුන් වල හෝ කපු පුළුන් වල යම්බඳු ස්පර්ශයක් ඇද්ද, එබඳු ස්පර්ශයක් ඇත්තීය, ආනන්දය, ශීත කාලයේ ඒ ස්ත්‍රිරත්නයගේ ශරීරය උනුසුම් වෙයි, උණුසුම් කාලයේදී සීතවෙයි. ආනන්දය, ඒ ස්ත්‍රිරත්නයගේ ශරීරයෙන් සඳුන් සුවඳ විහිදෙයි, කටින් මහනෙල් මල් සුවඳ විහිදෙයි, ආනන්දය, ඒ ස්ත්‍රිරත්නය වනාහි මහා සුදර්ශන රජුට පළමු කොටම නැගිටින්නියක් වූවාය. පසුව සැතපෙන්නීය, දාසියක් මෙන් හැසිරෙන්නීය, ප්‍රියමනාපව හැසිරෙන්නීය, ප්‍රිය වචන කියන්නීය, ආනන්දය, ඒ ස්ත්‍රිරත්නය වනාහි මහා සුදර්ශන රජු ඉක්මවා සිතින්වත් නොහැසිරෙන්නීය. ශරීරයෙන් කියනුම කවරේද?ආනන්දය මහා සුදර්ශන රජුට මෙබඳුවූ ස්ත්‍රිරත්නයක් පහළ වූයේය.

´´නැවතද අනිකක් නම්, මහා සුදර්ශන රජහට ගෘහපති රත්නයක් පහළ වූයේය. ඒ ගෘහපති රත්නයට කුශල විපාකයෙන් දිවැස් පහළ විය. ඒ ගෘහපති රත්නය මහා සුදර්ශන රජු වෙත පැමිණ මෙසේ කීවේය. දේවයන් වහන්ස, උත්සහ නොකල මැනව, මම ඔබ වහන්සේගේ ධනයෙන් වුවමනා කටයුතු කරන්නෙමියි´´ ධනයෙන් පැවරීය.

නැවතද අනිකක් නම් ආනන්දය, මහා සුදර්ශන රජුට පරිනායක රත්නයක් පහළ වූයේය. ඔහු පණ්ඩිත වූයේය. කීමෙහි, බිණිමෙහි දක්ෂ වූයේය. ඥාණවන්ත වූයේය. මහා සුදර්ශන රජු වෙතට පැමිණ විය යුත්තන් පැමිණ වීමටද, නොපැමිණවියයුත්තන් නොපැමිණවීමටද, සමර්ථ වූයේය. ඔහු මහා සුදර්ශන රජු වෙත පැමිණ, දේවයන් වහන්ස ඔබ වහන්සේ වෙහෙස නොවනු මැනව. මම අනුශාසනා කරන්නෙමි, කීය. ආනන්දය, මහා සුදර්ශන රජුට මෙබඳු පරිනායක රත්නයක් පහළ වූයේය. ආනන්දය, මහා සුදර්ශන රජු මේ සත් ආකාර රත්නයෙන් යුක්ත වූයේය.

´´ආනන්දය, නැවතද අනිකක් නම්, මහා සුදර්ශන රජ සතර සෘද්ධියකින් යුක්ත වූයේය. මහා සුදර්ශන රජ අන්‍ය මනුෂ්‍යයන්ට වඩා අතිශයින් මනාවූ රූප ශෝහා ඇති දැකීමට ප්‍රියවූ සතුට ගෙන දෙන්නාවූ උතුම් වර්ණ සම්පත්තියෙන් යුක්ත විය.

සෙසු මනුෂ්‍යයන්ට වඩා බොහෝ කල් ජීවත් වන්නෙක් විය. අන්‍ය මනුෂ්‍යයන්ට වඩා ආබාධ අඩු කෙනෙක් විය.

තවද, ආනන්දය, සක් දෙවිඳු මහා සුදර්ශන රජුගේ සතිවිල්ල තමාගේ සිතින් දැන විස්වකර්ම දිව්‍ය පුත්‍රයාට කථා කර මහා සුදර්ශන රජුට විසීමට ´ධම්ම´ නම් ප්‍රාසාදයක් මවවයි, කීය. විස්වකර්ම දිව්‍ය පුත්‍ර තෙමේ ´ධර්ම´ නම්වූ ප්‍රාසාදයක් මැවූයේය.

´´ආනන්දය, ඊට පසුව මහා සුදර්ශන රජහට මෙබඳු අදහසක් ඇතිවිය. එනම් යම් හෙයකින් මම දැන් මහත් සෘද්ධි ඇත්තේ මහත් ආනුහාව ඇත්තේ වෙම්ද, මාගේ මේ සම්පත්තිය කිනම් කුසලකර්මයක්හුගේ

ඵලයක්ද, කවර කර්මයෙක්හුගේ විපාකයෙක්ද?කියායි. ඉක්බිති රජහට මෙබඳු අදහසක් ඇතිවිය, මාගේ මේ සම්පත්තිය ත්‍රිවිධ කුශල කර්මයාගේ ඵලය වෙයි. ත්‍රිවිධ කර්මයන්ගේ විපාකය වෙයි. ඒ කවරේද යත්, දානයේද, උපෝසථ සීලයේද, කය හා වචනය සංවර කිරීමේද, යන ත්‍රිවිධ කුසල කර්මයේ ඵල විපාකය යනුයි,

තවද ආනන්දය, ඒ මහා සුදර්ශන රජ තෙම මහාබ්‍යහ නම් කූටාගාරයෙහි දොරටුව ළඟ සිට ප්‍රිති වාක්‍යයක් කීයේය. කාම සිතිවිලි සිටුව, ක්‍රොධ සිතිවිලි සිටුව කාම සිතිවිලි ක්‍රෝධ සිතිවිලි මෙපමණකින් සිටීවා, හින්සා සිතිවලි මෙපමණකින් සිටීවා, මෙපමණකින් සිටීවා කියායී.

තවද ආනන්දය, මහා සුදර්ශන රජ තෙම මහාබ්යුහ නම් කුටාගාරයෙහි රනින් කළ පර්යන්කයෙහි(ආසනයෙහි) හුන්නේ කාම තෘෂ්ණාවෙන් වෙන්වම අකුසල ධර්මයන්ගෙන් වෙන්වම, ප්‍රථම ධ්‍යානය උපදවා විසුයේය. දෙවැනි ධ්‍යානය උපදවා වාසය කළේය. තුන්වැනි ධ්‍යානය උපදවා විසුයේය. සතරවැනි ධ්‍යානය උපදවා විසුයේය.

නැවතද ආනන්දය, මහා සුදර්ශන රජ තෙම සෑම තන්හි සියලුම ප්‍රාණින් සහිතවූ සියලුම ලෝකය විශාලවූ මහත් බවට ගියාවූ අප්‍රමාණ වෛර නැති හින්සා රහිතවූ මෛත්‍රි සිතින් පතුරුවා විසුයේය. කරුණා සහගත සිතින්, මුදිතා සහගත සිතින් උපෙක්ෂා සහගත සිතින් පතුරුවා විසුයේය.

එකල්හි ආනන්දය, සුහද්‍රා දේවිය සිව්රඟ සෙනගද අන්තක්පුර ස්ත්‍රින්ද සමඟ ධර්මප්‍රාසාදයට එළඹ ධර්ම ප්‍රාසාදයට නැගී මහාබියූහ කූටාගාරයට පැමිණ දොරබාව අල්වා ගෙන සිටියාය. ඉක්බිති මහා සුදර්ශන රජ තෙම ශබ්දය ඇසී කිමෙක්ද?මේ මහත් සේනාවක්හුගේ ශබ්දයක් මෙනැයි සිතා මහාබියූහ කූටාගාරයෙන්, නික්මුණේ, දොරබාව අල්වා ගෙන සිටි සුහද්‍රා දේවිය දුටුවේය. දැක, සුහද්‍රා දේවියට මෙසේ කීවේය. එම්බා දේවිය, මෙතැන්හිම සිටුව, කූටාගාරයට ඇතුල් නොවෙවයි කීයේය.

ආනන්දය අනතුරුව, සුහද්‍රා දේවියට මෙබඳු අදහසක් ඇතිවිය. මහා සුදර්ශන රජහුගේ ඉන්ද්‍රියයෝ ඉතා ප්‍රසන්නයහ. ශරීර වර්ණය පිරිසිදුය. විශේෂයෙන් බබලන්නේය. මහා සුදර්ශන රජ තෙම කාලක්‍රියා නොකෙරේවා. දේවි තොමෝ කඳුළු පිසදමා, මහා සුදර්ශන රජහට මෙසේ කීවාය. දේවයන් වහන්ස, ප්‍රියවූ මනාපවූ සියල්ලන්ගේ නානා හාවයවන්නේය. වෙන්වන්නාවූ ස්වහාවය ඇත්තේය. අන්‍ය ගතියකට යන ස්වහාවය ඇත්තේය. දේවයන් වහන්ස, නුඹ වහන්සේ ආසාවක් නැතුවමකාලක්‍රියා කල මැනව. ආසාව ඇත්තහුගේ කාලක්‍රියාව දුක්වන්නේය. නින්දා වන්නේය.

එවිට මහා සුදර්ශන රජ තෙම නොබෝවේලාවකින්ම කාලක්‍රියා කළේය. ආනන්දය, කාලක්‍රියා කලාවූ මහා සුදර්ශන රජ තෙම මනා ගති ඇති හෙයින් සුගති නම්වූ බ්‍රහ්මලෝකයෙහි උපන්නේය. ආනන්දය, මම ඒ කාලයේදී මහා සුදර්ශන රජවීමීයි වදාළ සේක. ආනන්දය, ඒ අසූහාරදහසක් නගර අතුරින් යම් කුසාවතී රාජ ධානියෙක් වීද එසමයෙහි ඒ එකම කුසාවතී නුවර වාසයකෙළෙමි.

ආනන්දය, සංස්කාරයන්ගේ අනිත්‍යතාව බලව, සියලුම ඒ සංස්කාර ධර්මයෝඉකුත් වූහ. නිරුද්ධ වූහ. විනාශ වූහ. මෙසේ සංස්කාරයෝ අනිත්‍ය වන්නාහුය අස්තිර වන්නාහුමය. ආනන්දය, සංස්කාරයෝ මෙසේ අස්වැසීමක් නැත්තාහුමය. යම් මේ සියලු සංස්කාර ධර්මයන් කෙරෙහි කලකිරෙන්ට නොඇලෙන්ට මිදෙන්ට සුදුසු වන්නේමය.

ආනන්දය, මම වනාහි මේ ප්‍රදේශයෙහි හය වාරයක්ම ශරිර නික්‍ෂෙපය(ශරීරය දැමීම) කළ බව දනිමි. ඒ වනාහි ධාර්මිකවූ ධර්මරාජන්වූ චක්‍රවාළය කෙළවර කොට ඇති සතර මහාද්වීපය ජයගත්තාවූ ජනපදයන්හි ස්තිරහාවයට පැමිණියාවූ සප්තවිධ රත්නයෙන් යුක්තවූ සක්විති රජ කාලයන්හිමය. මේ සත්වෙනි ශරිර නික්‍ෂෙපය(ශරීරය දැමිම) වන්නේය. ආනන්දය, දෙවියන් සහිතවූ මරුන් සහිතවූ බ්‍රහ්මයන් සහිතවූ දෙවිමිනිසුන් සහිතවූ ලෝකයෙහි යම් තැනෙක්හි තථාගත තෙම අටවැනි වර ශරිර නික්‍ෂෙපය කරන්නේද එබඳුවූ ප්‍රදේශයක් මම නොදක්නෙමියි වදාළසේක. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ සුත්‍රය මෙසේ වදාරා එයින් මත්තෙහි සුගත නම්වූ ශාස්තෲන්වහන්සේ මෙසේද වදාළ සේක.

´´ඉපිද නැසෙන සුලුවූ සංස්කාර ධර්මයෝ ඒකාන්තයෙන් අනිත්‍යයහ. ඉපිද නැතිවෙත්, ඔවුන්ගේ සංසිඳීම සැපවන්නේය´´ යනුයි.

උපුටා ගැනීම – උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය ( dahamsithum.wordpress )

කැලණි ගං පතුලේ අඩි හයක් උස උමගක් …

By සිව් හෙලයන් කල විස්කම් ( Siw hwlayak kala wiskam) One Comment

යුද්ධයේ අතිදක්ෂයින් වූ පෘතුගීසින් සමග දිගටම සටන් කිරීමට සිතාවක පළමුවැනි රාජසිංහ රජුට සිදුවිය. ඔහු පෘතුගීසීන් සමග සටන් කළේ කෝට්ටේ යටත් කරගන්නටය. කොළඹ පෘතුගීසී බළකොටුව යටත් කර ගැනීමට නොහැකිවූවද කෝට්ටේ අත්පත් කර ගන්නට ඔහු සමත්විය.යුද්ධයේ විවිධ උපක‍්‍රම භාවිත කළ රාජසිංහ රජු කැලණි ගංගාවේ පතුලින් උමං මාර්ග කිහිපයක් නිර්මාණය කළේ සටන් උපක‍්‍රමයක් ලෙසය. සීතාවක රාජධානියට අයත් හංවැල්ල ප‍්‍රදේශයෙන් පටන් ගන්නා එම උමං මාර්ග රැසක් අදවනතුරුත් එය එසේම පවතී. හංවැල්ලේ සිට කැලණිය දක්වා වූ පැතිරෙන කැලණි ගංගාවේ කොටස් ගංගා පතුලේ ඇති උමං මාර්ග පිළිබඳව අධ්‍යනයක් කළේ වසර 25 ක් තිස්සේ යටියන්තොට සිට කොළඹ තොටළඟ දක්වා කැලණි ගංගාවේ කිමිදුම්කරුවකු වන කඩුවෙල පදිංචි මුනවීර කංකානමලාගේ අනුර දේශප‍්‍රිය (43) මහතාය.ගංගාවේ එම පරාසය තුළ මේ වනවිට ගිලීගිය මළසිරුරු 43 ක් ගොඩගෙන ඇති දේශප‍්‍රිය මහතා බේරාගෙන ඇති ජීවිත ගණන 09 කි.

Read More

අධාර්මික රජුගේ කථාව …

By සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

මේ බෞද්ධ රටට බෝසත් රජෙකු අවශ්‍යයැයි කියන්නේ ඇයිදැයි පහත ලිපියෙන් ඔබට පැහැදිලි වනු ඇත. අපේ රට මෙතරම් පිරිහීමට පත් වී ඇත්තේ ඇයිදැයි යන්න ඔබට මේ කථාව කියවීමෙන් මනාව වැටහේවි …

කාශ්‍යප බුදුන්ටත් ගෞතම බුදුන්ටත් අතර කාලයෙහි අතිදේව රජුගේ පුත්‍ර වූ රජෙක් විය. හෙතෙම ධාර්මික උවත් ධනයෙන් හීන විය. ධනය රැස් කරනු කැමති හෙතෙම ඇමතිවරුන්ට මෙසේ කීය. “ මිත්‍රවරුනි, රාජ කෝෂයන් බලමින් අවිද්ද මට එහි ධනය හීන වී තිබෙන බව පෙනිනි. එබැවින් එය ධාර්මික සේ පිරවිය යුතුය. අධාර්මික ලෙස නොපිරවිය යුතුය. එය සමාකාරයෙන් මිස විෂමාකාරයෙන් නොකල යුතුය. ” ඒ කීම ඇසූ එක් ඇමතියෙක් “ ජනපදය සමෘද්දය, ජනපද වාසීහු රජුට ධනය දෙත්වාරන් රිදියෙන් පිරවූ බොහෝ භාජන ගෙයක් පාසා වෙති, මිනිසුන්ට අයත් කෝටි ගණන් රන්කාසි ඇත්තාහ” යි කීහය. “ මිත්‍රය එසේ නොකියව, අධර්මය නොපවතීවා, ධාර්මිකව මියයාම යහපත් උවත් අධාර්මිකව ජීවත්වීම අයෝග්‍යය. අපි දෙදෙන අප්‍රකට වෙශයෙන් රටේ ඇවිද රටේ ඇති ධනය විමසා බලමු”යි රජ කීය. Read More

මලකුණු සිරුරෙහි බැද මාරයාට පාඩමක් ඉගැන් වූ උපගුප්ත තෙරුන් වහන්සේ …

By සිරි සදහම් ( Dhamma) 2 Comments

මුහුදු වෙරළ ඉක්මවීමට කවරෙක් සමර්ථ වේද? මමද මහා බල සම්පන්නයකු වුවද තථාගත බුද්ධ පුත්‍රයෙකුගේ බලයට එය සමාන කළ නොහැක. තොප වහාම ඒ උපගුප්ත තෙරුන් වහන්සේ හමු වී උන් වහන්සේ සරණ යව ….යම් සත්වයෙක් පොළොවට වැටුණූ විට පොළොවම පිහිටකොට නැඟී සිටින්නාක් මෙන් උන්වහන්සේගේ සරණයෙන් මේවා ඉවත්කර ගනුව.

සකල ලෝකවාසී සත්ත්වයාටම අනුපමේය වූ කරුණා නිධාන වූ, සම්මා සම්බුදු මෑණියෝ අග්‍ර උපස්ථායක ආනන්ද හිමියන්ද සමග මථුරා දේශයට වැඩම කළ සේක.මථුරාවෙහිදී ආනන්ද හිමියන් ඇමතූ බුදුන් වහන්සේ මෙසේ වදාළ සේක.

“ආනන්දය , මගේ පරිනිර්වාණයෙන් වර්ෂ සියයක් ගතවූ තැන මේ මථුරා පුරයෙහි ගුප්ත නම් සුවඳ බඩු වෙළෙන්දෙකුට දාව උපදින උපගුප්ත නම් පුත්‍රයෙක් වන්නේය. ඔහු බුදුවරයෙක් මෙන් මගේ ශාසනයෙහි බුද්ධ කාර්යය කරන්නේය. ශාසනය බබළවන්නේය. බොහෝ අදමිටු සත්ත්වයෝ ඔහුගේ අවවාදයෙන් යහමඟ දකින්නේය. ඒ උපගුප්ත භික්ෂුව අවවාද දෙන්නා වූ භික්ෂූන් අතර අග්‍රස්ථානය ලබන්නේය.

Read More

ස්වයං වින්දනය කරන ඔබ භයානක කාම යක්ෂයෙකුගේ ගොදුරක් විය හැක.

By සිරි සදහම් ( Dhamma) 6 Comments

ස්වයං වින්දනය යනු රෝගයක් නොවන බවත්, එය අහිංසක වින්දනයක් බවත් කාම වෙබ් අඩවි පුන පුනා කියයි. එමගින් ස්වයං වින්දනය සාමාන්‍ය දෙයක් බව පවසමින් එහි වාසි ගැන පවා නන් දොඩවයි. මිනිසුන්ගේ කාමය විකුණ‍ා හෝ මුදල් සොයන්නට බලාපොරොත්තු වන මේ හිගන වෙබ් අඩවි ඔස්සේ නිලියන්ද නිරුවත වැඩි ගණන් වලට විකුනාගනී. ඒතුලින් සිය බඩගෝස්තරය රැක ගැනීමට උත්සාහ කිරීම කෙතරම් අප්‍රිය ජනකද? මේ දිගහැරෙන්නේ මහාමේඝ 2015 පොසොන් කලාපයේ පලවූ ලිපියකි. ලිපිය වෙනුවෙන් දායක වූ සියලු දෙනාට මගේ ප්‍රණාමය වේවා.


උපන්නා වූ සෑම මිනිසෙකුට ම පාහේ මිතුරන් සිටී. මිතුරු ඇසුර සියල්ලන්ට ප්‍රිය ය. නමුත්
ලෝකයේ සියලූ හිතමිතුරුකම් ‘කල්‍යාණ’ යැයි කිව නො හැකි ය. මේ ඇතැම් මිතුරුකම් ජීවිතයේ කෙළවර ළං කරවන්නට සමත් වේ. පාප මිතුරන් කියන්නේ එවැනි අනිටු ඵල ගෙනෙන මිතුරන්ට ය.

Read More

දෙව් මිනිසුන්ගේ වන්දනාවට බදුන් වූ නැදුන්ගමුවේ රාජා …( Video )

By සිරි සදහම් ( Dhamma) One Comment

අද වනවිට බුදුදහම විවේචනය කරන්නට බොහෝ පිරිස් සැදී පැහැදී සිටී. සිය මොලගෙඩිවලට නොවැටහෙන ධර්මය විවේචනය කිරීම පමණක් නො‍ව සාම්ප්‍රදායික චාරිත්‍ර විධි පවා විවේචනය කරති. දිනකට දහස් ගණන් හරකුන් ,එලුවන්, කුකුලන් මරණ රටක පෙරහැර කරඩුව වඩමවන හස්තියාගේ හිංසාව කථා කිරීම මොනතරම් විහිලුවක්දැයි බුද්ධිමතුන්ට වැටහෙනවා ඇත. කෙසේ උවද අන්තර්ජාලයෙන් උපුටාගත් වීඩියෝපට කිහිපයක් ඇසුරින් මේ වීඩියෝ පටය නිර්මාණය වන්නේ නැදුන්ගමුවේ හස්තියා කෙතරම් සතුටින් සිය වගකීම ඉටුකරනවාදැයි පෙන්වා දීමටය.

 

https://youtu.be/PRSjUbQeI54

අන්තවාදීන් අතින් විනාශ වීගිය නාලන්දා නිධානය …

By සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

ආසියාවේ විශාලතම විශ්වවිද්‍යාලය ලෙස ප්‍රසිද්ධියට
පත්ව තිබූ භාරතයේ නාලන්දා විශ්වවිද්‍යාලයේ නෂ්ටාවශේෂ
දකින ඕනෑම අයෙකුගේ හදවත කම්පාවීම නොවැළැක්‌විය හැකිය.

ආසියාවේ විශාලතම විශ්වවිද්‍යාලය ලෙස ප්‍රසිද්ධියට පත්ව තිබූ භාරතයේ නාලන්දා විශ්වවිද්‍යාලයේ නෂ්ටාවශේෂ දකින ඕනෑම අයෙකුගේ හදවත කම්පාවීම නොවැළැක්‌විය හැකිය.

බිහාර් ප්‍රාන්තයේ රජගහනුවරට කි. මී. 10 ක්‌ උතුරු දෙසින් මෙම විශ්වවිද්‍යාල භූමිය දැකගත හැකිය.

ක්‍රි. පූ. 3 වැනි සියවසේ ආරම්භ වූ නාලන්දා විශ්වවිද්‍යාලය භාරතයට පමණක්‌ නොව සමස්‌ත ආසියාවටම ඉමහත් මෙහෙවරක්‌ ඉටුකර තිබේ. එදා ඉන්දියාවේ බෞද්ධ අධ්‍යාපනය ඉතා දියුණු මට්‌ටමක පැවැති අතර ඒ සඳහා විශ්වවිද්‍යාල පහක්‌ බිහිව තිබිණි. නාලන්දාව, තක්‌ෂිලාව, වික්‍රමශීලා ඒ අතුරින් ප්‍රධාන ස්‌ථානයක්‌ ගත්තේය. ඒ සියල්ල අතුරින් සෑම අංශයකින්ම වඩාත් දියුණු මට්‌ටමක පැවතියේ නාලන්දා විශ්වවිද්‍යාලයයි. මෙය විවිධ ක්‍ෂේත්‍රයන්ට අදාළ විෂය රැසක්‌ සඳහා කැපවූ ආයතනයක්‌ විය.

Read More

ලොව හෙල්ලූ තවත් අධිරාජ්‍යයෙක් සාමණේර හිමිනමක් ලග දණගසයි …

By සිරි සදහම් ( Dhamma) One Comment

බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පාද ස්පර්ශය ලැබූ සිද්ධස්ථාන සොයා ගෙන එම සිද්ධස්ථානවල අශෝක ස්ථම්භ පිහිටුවා බෞද්ධයන්ට වැඳ පුදා ගැනීමට අවස්ථාව සැලසීමෙන් ධර්මාශෝක රජතුමා විසින් සිදු කරන ලද ශාසනික මෙහෙය සමස්ත ලෝකවාසී බෞද්ධයන්ටම කරන ලද සදානුස්මරණීය සේවාවකි. ධර්මාශෝක රජතුමා ලක්දිව බෞද්ධ ජනතාවට විශේෂ ගෞරවයක් දැක්වූ අයකු බව ලක්දිවට එවන ලද ධර්මදූත කණ්ඩායමේ නායකත්වයට තම පුත් මිහිඳු මහ රහතන් වහන්සේම තෝරා ගැනීමෙන් පැහැදිලි වේ. එපමණක් නොව ලක්දිව බෞද්ධ ජනතාවගේ නිරන්තර වන්දනාවට පූජනීයත්වයට ලක්වන ශ්‍රී මහා බෝධින් වහන්සේ වැඩමවීමටත් මෙරට භික්ෂුණී ශාසනය ආරම්භ කිරීමටත් තම දියණිය වූ සංඝමිත්තා රහත් මෙහෙණින් වහන්සේ ලක්දිවට වැඩම කරවීමද සුවිශේෂි සිදුවීමකි.

බොහෝ ඈත අතීත කාලයක බරණැස් නුවර මී පැණි වෙළෙඳාමේ නියුක්ත වූ සහෝදරයෝ තිදෙනෙක් වූහ. වැඩිමල් සොහොයුරා ඈත ගම්වලට ගොස් මී පැණි එකතු කරයි.දෙවැන්නා එම මී පැණි ගෙනැවිත් දෙයි. බාල මලණුවන් එම මී පැණි විකිණීම කරයි. එකල ගන්ධ මාදන පර්වතයේ වාසය කරන එක් පසේ බුදුරජාණන් වහන්සේ නමක් යම් කිසි ව්‍යාධියක් සඳහා මී පැණි ලබා ගැනීමට පිණ්ඩපාතයේ වැඩි සේක. එම පසේබුදුන් වහන්සේ පිණ්ඩපාතයේ වැඩියේ ඉහත කී බාල මලණුවන් මී පැණි වෙළෙඳාම් කරන වීථීයේ මය. එකල එක්තරා කුල ගෙයක බැලමෙහෙවර කරන ස්ත්‍රියක් පැන්ගෙන ඒමට කළයක්ද ගෙන යන විට මේ පසේ බුදුන්වහන්සේ දැක අවුත් පසඟ පිහිටුවා වැඳ ‘ස්වාමීනි කුමක් සඳහා වැඩි සේක්දැ” යි ඇසුවාය. ‘එම්බා නැඟණියනි, මී පැණි ටිකක් අවශ්‍යව ඇති බැවින් වැඩියෙමි’ යි පසේ බුදුන් වහන්සේ පිළිතුරු දුන් සේක.

Read More

error: Content is protected by www.ifbcnet.org.