හේමන්ත – ගිම්හාන – වස්සාන යැයි අවුරුද්දේ දොළොස් මාසය, ඍතු තුනකට බෙදෙයි. ඉල් මස අව පෑළවිය – පුණු පොහෝදාට පසුවදා පටන් මැදින් මස පුණු පොහෝදා දක්වා සාරමස් කාලය හේමන්ත ඍතුව ය. මැදින් මස අව පෑළවිය පටන් ඇසළ මස පුණු පොහොය දක්වා, සාරමස් කාලය ග්රීෂ්ම ඍතුව ය. ඇසළ මස අව පෑළවිය පටන් ඉල් මස පුණු පොහොය දක්වා සාරමස් කාලය වස්සාන ඍතුව යි.
භාරතයෙහි (ඉන්දියාවේ) මේ ඍතු පෙරළිය අද ද පෙර සේම සිදු වෙයි. හේමන්ත ඍතුව ආරම්භයේදී සෞම්ය වුවත් මධ්යයෙහි දී නො කිය හැකි තරම් අධික ශීතක් ඇති වෙයි. ග්රීෂ්ම ඍතුවේ උෂ්ණය ද වචනයෙන් කියා නිම කළ නො හැකි ය. වස්සාන ඍතුව අතර නො තබා ම වසින කාලය යි. වස්සාන ඍතුවේ හැර අන් කාලයන්හි වැහි වැටීම ස්වාභාවයක් නොවන බැවින් අන් කාලයන්හි වහින වැස්සට අකාල මෙඝ යයි කියති. නිල්පාට පණ ඇති තණකොළ ගස් කොලන් දැකිය හැක්කේ වස්සාන කාලයේ දී පමණ ය.
පළමු වස් විසීම
බුදුරජාණන් වහන්සේ ඇසළ මස පුණු පොහෝදා බරණැස ඉසිපතනයේ දී පස්වග මහණුන් ප්රධාන පිරිසට ධර්මචක්ර ප්රවර්ථන සූත්රයෙන් ධර්ම දේශනා කොට පළමු වැසි සාරමස එහි ම විසූ සේක. එතැන් සිට බොහෝ කාලයක් යනතුරු වස් විසීමේ නීතියක් නොතිබුනේ වී නමුත්, ආවේණික ධර්මයක් ලෙස බුදුවරයන් ගේ හා රහතුන් ෙග් ද ස්වාභාවික පුරුද්දක් ලෙස වස් කාලයන්හි චාරිකාවේ නොෙගාස් එක තැනම විසූ හ.
කල්යත් ම ප්රථග්ජන භික්ෂු පිරිස වැඩිවෙත් ම රහතන් වහන්සේ ගේ ස්වභාවික ගති සිරිත් වලට වඩා වෙනස් වු ගත් සිරිත් පැවතුම් ද ඇති විය. වස් කාලයෙහි එක් තැන විසිය යුතු යැයි නීතියක් නොතිබුණු හෙයින් ඇතැම් භික්ෂූහු එහෙ මෙහෙ යෑමට පටන් ගත්හ. එහෙයින් ම වස් කාලයෙහි එක තැනක විසිය යුතු යයි සිකපදයක් පනවන්නට සිදු විය.