Skip to main content
Monthly Archives

December 2015

සිරි දළදා වැඩමවනා සද්දන්ත කුලේ පිනැත්තෝ …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

ව්‍යවහාරික වර්ෂ 310 හෙළ බෞද්ධයන්ගේ පුණ්‍ය වාසනා මහිමයේ උතුම් පින් අස්වැන්නකින් හෙළදිව පිදුම් ලැබූ වසරක්. ශ්‍රී සුගත තථාගත ගෞතම සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ශ්‍රී දේහය ආදාහනයෙන් පසුව නො විසිරී ඉතිරි වුණු සප්ත ධාතුන් වහන්සේලා අතර වූ වාම ශ්‍රී දන්ත ධාතුන් වහන්සේ හෙළදිවට වැඩම කළේ එ් වර්ෂයේ දී. හේමමාලා – දන්ත දෙපළ වාම ශ්‍රී දන්ත ධාතූන් වහන්සේව මෙරටට වැඩම කරවූ එ් යුගයේ හෙළදිව රජකම් කළේ මහසෙන් රජ පුත් කීර්ති ශ්‍රී මේඝවර්ණ රජුයි. තමන් අතපත් වුණ මේ සුපූජනීය වස්තුව මහත් සැදැහැයෙන් බාරගත්ත රජතුමා දළදා මාලිගාවක් ඉදිකරලා, දිනපතා පූජාවන් සහ වාර්ෂිකව පෙරහැර පවත්වලා ආරම්භ කරපු දළදා පූජාවන් සියවස් ගණනාවක් පුරා පැවතගෙන ඇවිත් අද දක්වා ම ක‍්‍රියාත්මක වෙනවා.

එ් විචිත‍්‍ර වූ දළදා පූජාවන් අතරින් ඇසළ පෙරහැර මංගල්‍යය හෙළයේ මහා කලා මංගල්‍යයක් ලෙසින් පිළිගැනෙනවා. අලි ඇතුන් සියයකගේ පමණත්, කලා ශිල්පීන් දහසකගේ පමණත් සහභාගීත්වයෙන් දින දහයක් පුරා වීදි සංචාරයේ යෙදෙන මේ පෙරහැර මංගල්‍යයට සමාන වූ වෙනත් සංස්කෘතික මංගල්‍යයක් ලෝකයේ මුණ ගැසෙන්නේ නැහැ.

දළදා වහන්සේ වැඩ හිඳින කරඬුව සංකේතවත් කරන ‘වැඩමවන කරඬුව’ පිටෙහි තබාගෙන රාජ රාජ ලීලාවෙන්, මහා අභිමානයෙන් පෙරහැර තුළ ගමන් කරන හස්තිරාජයා මේ පෙරහැර තුළ ඉටු කරන්නේ මහා මෙහෙවරක්. දුටුවන් ප‍්‍රසාදයට පත් කරවන තේජසින් යුතු වුණ මේ දළදා ඇත් පරපුර ගැන බොහොම රසවත්, එ් වගේ ම විස්මය සහගත තොරතුරු රැසක් තිබෙනවා.

Read More

දෛනික දළදා බුදු පුද තේවා .

By සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

දළදා වහන්සේ රාජ්‍ය උරුමයෙහි සංකේතය වූයෙන් දළදා තේවාව රජ මාලිගාවේ සේවාවන්, වතාවත් හා සමඟ සම්මිශ‍්‍රණය වී රාජකාරි ස්වරූපය ගෙන වර්ධනය වී ඇත. වර්තමානයෙහි පවත්නා බොහෝ දළදා තේවා විධි සිව්වන පරාක‍්‍රමබාහු රජු දවස කෙරුණු දළදා සිරිතෙහි එන ව්‍යවස්ථාවන්ට අනුකූලව සැකසී ඇත. නායක්කර්වංශික රජවරු යටතේ ඇතැම් හින්දු ආගමික පුද සිරිත් ලක්ෂණ ද, වර්තමාන දළදා පුද සිරිත්වලට එක්වී ඇති බවක් දක්නට ලැබේ. රජ මාලිගාවේ රජුට ඉටු කෙරෙන බොහෝ සේවාවන්ට සමාන සේවාවන් දළදා වහන්සේ විෂයෙහි ද ඉටුකළ බව අද දක්වාත් පැවතගෙන එන දළදා තේවා විධි තුළින් අනාවරණය වේ.

පෙර රජ දවස දිනපතා ශ‍්‍රී දළදා මාලිගාවෙහි පැවැත්වෙන අමුතු මුල්තැන් බුද්ධ පූජාව රජ මාලිගාවේ මුල්තැන්ගෙයි සම්පාදනය කොට හේම කදක තබා රජු විසින් ම දළදා මාලිගාව වෙත පයිංඩ කළ බව කියැවේ. දළදා සිරිතේ නව වන ව්‍යවස්ථාවේ “මහරජු දළදා ගෙට ගොස් වඳනා කල සියලු පිරිවර පිටත රඳවා පිරිසිදුව ආදර බුහුමන් ඇතුව ගෙට වැද මුසුන් ගෙන ගෙට ඇමැද අත් දෙව රුවන් හා මල් ආදිය පුද නව අරහාදී බුදු ගුණ මෙනෙහි කැර පුද වැඳ පන්සිල් සමාදන් විය යුතුය” “රජවරුන්ගෙන් පොහොයක් පාසා පොහොතලියක් පූජා කළ යුතුය.” “රජ ඇමතියන් තමන්ගේ තරාතිරමට අනුකූලව මාණ්ඩලික තලිය ඇතුළුව දවස එක් කෙනෙකු බැගින් බත් පාත‍්‍ර පූජා කළ යුතු විය. මේ කරුණු තුළින් දළදා තේවා සම්බන්ධයෙන් රජුගේ සබැඳියාව මනාව පැහැදිලි වේ.

Read More

මිනිස්ගුණ ඉක්මවා ජාතික වස්තුව – රාජා …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

දියත පතල මහනුවර ඇසළ පෙරහැරෙහි මුඛ්‍යතම අංගය දළදා පෙරහැරයි. නාථ, විෂ්ණු, කතරගම සහ පත්තිනි යන දේවාල පෙරහැර සමග පෙරහැර පහකින් සමන්විත ඇසළ පෙරහැරෙහි සුවිශේෂී උත්තරීතර අංගය වන්නේ සධාතුක කරඬුව වැඩම කරවන හස්‌ති රාජයා ය. දළදා පෙරහැරේ ගමන් කරන සෙසු හස්‌තීන් අතර එම හස්‌ති රාජයා සැබැවින්ම අති විශිෂ්ට වාසනාවන්ත, පුණ්‍යවන්ත හස්‌තියකු වන්නේ ය. මෑත පෙරහැර ඉතිහාසය තුළ අඩ සිය වසරකට ආසන්න කාලයක්‌ සධාතුක කරඬුව වැඩම කරමින් උදාර මෙහෙවරක යෙදෙමින් සදානුස්‌මරණීය සිහිවටනයක්‌ තැබු කීර්තිමත් හස්‌තිරාජයා වූයේ ශ්‍රී දළදා මාලිගයෙහි රාජා හස්‌තියාය. කාලයාගේ ඇවෑමෙන් වයෝවෘද්ධ භාවය නිසාම බෙලහීන තත්ත්වයට පත්වූ රාජා හස්‌තියා අභාවයට පත්ව 2013 ජුලි මස 16 වන දිනට පුරා වසර විසිපහක්‌ සම්පූර්ණ විණි.

බුදුරජාණන් වහන්සේ ලොවට දායාද කළ ප්‍රථම ලෝකාදර්ශය කෘතගුණ දැක්‌වීමයි. පරමෝදාර ඒ ඉගැන්වීම අනුව යෙමින් “රාජා” ඇත් රජුන් පිළිබඳව සමරු සටහනක්‌ තැබීම කාලෝචිත යෑයි හැඟේ.

මඩකලපු දිස්‌ත්‍රික්‌කයේ එරාවුර් හි පදිංචි වෘත්තියෙන් අලි අල්ලන්නකු වූ එම්. උමේරු ලෙබ්බේ නමැත්තා තම කාණ්‌ඩය සඳහා වන වැදුණු 1925 වර්ෂයේ එක්‌තරා දිනෙක මන්නාරම් ප්‍රදේශයේ ඝන කැලෑවෙන් අලි පැටවකු අල්ලා ගනු ලැබිණි. මෙම අලි පැටවාත්, මඩකලපු ප්‍රදේශයෙන් අල්ලා ගනු ලැබූ අලි පැටවකුත් උමේරු ලෙබ්බේ රු. 3300.00 ක මුදලකට මහනුවර ප්‍රදේශයේ යටිනුවර, ගිරාගම මාම්පිටිය වලව්වේ පුංචි බණ්‌ඩාර හෙවත් ටිකිරි බණ්‌ඩාර මාම්පිටිය දිසාවට විකුණනු ලැබීය. 1925. 12. 11 වැනි දින 1318 අංක දරණ අවසර පත්‍රය ප්‍රදේශයේ දිසාපතිතුමාගෙන් ලබාගත් මාම්පිටිය දිසාවේ ඇත් පැටවුන් දෙදෙනා මහනුවරට රැගෙන ආවේය. ඉක්‌බිති යටිනුවර, ගිරාගම වලව්වේ ඇත්ගාලේ මෙම ඇත් පැටවුන් දෙදෙනා ජීවත් වූහ. එක්‌ ඇත් පැටවෙක්‌ ‘රාජා’ නමින් ද අනෙක්‌ ඇත් පැටවා ‘දත් පූට්‌ටුවා’ නමින් ද හඳුන්වනු ලැබූ අතර ‘දත් පූට්‌ටුවා’ පසු කාලයේ ‘කන්දා’ නමින් ද හඳුන්වන ලදී. ‘රාජා’ සහ ‘කන්දා’ මාම්පිටිය දිසාවේගේ සුරතලුන් ලෙස කල් ගෙවන්නට වූහ.

Read More

මංගල හස්ති රාජයාගේ රුව-ගුණ-වරුණ …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

ශ‍්‍රී දළදා මාලිගාවේ පෙරහරේ සාධාතුක කරඬුව වැඩම කරන්නා වූ මංගල හස්ති රාජයා පෙරහර නැරඹීමට පැමිණෙන සෑම අයකුගේම අවධානයට පාත‍්‍ර වන්නේය. දෑලේ ගමන් කරන තවත් ඇතුන් දෙදෙනෙකු සමඟ හීන් සීරුවේ සාධාතුක කරඬුවද සමඟ පෙරට ඇදෙන මේ මංගල හස්ති රාජයා ලංවෙත්ම පෙරහර නරඹන පිරිස් අසුන්ගෙන සිටින තැන්වලින් නැඟිට සාධුකර දෙන්නට අමතක නොකරති.

සධාතුක කරඬුව වැඩම කරවීම සඳහා සෑම අතෙකුටම අවකාශ ලැබෙන්නේ නැත. එම මහඟු පුන්‍යකර්මයට දායකවීමට ලැබෙන්නේ පින් ඇති මංගල හස්ති රාජයකුට පමණි. එවැනි ඇතකු පහත සඳහන් ලක්ෂණවලින් සමන්විත විය යුතු වන්නේය.

1. ඉතා හොඳින් වැඩුණු සිරුරක් පැවැතීම.

2. ඉහතර (හිස) හොඳින් ඔසවා සෘජුව තේජාන්විත ස්වරූපයක් පෙන්නුම් කිරීම.

3. හොඬය, සතරපාද ලිංගය හා වල්ගය බිම ස්පර්ශ වීම.

4. පිටකොන්ද (ආසනය) කරඬුව තැන්පත් කෙරෙන රන්සිව්ගෙය පහසුවෙන් තැබීමට හැකිසේ පිහිටීම.

5. දකුණු දළය වම් දළයට වඩා මදක් ඉහළට එසවී තිබීම.

6. ඉතා තැන්පත් නුවණින්ද, උපශාන්ත ගමනින්ද, සන්සුන් මනසින්ද, තීක්ෂණ බුද්ධියෙන් හා කරුණා ගුණයෙන් යුතුවීම.

7. මැදි වයසේ පසුවීම.

Read More

දළදා මාලිගාවේ කාර්ය මණ්ඩලය …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

ශ‍්‍රී දන්ත ධාතූන් වහන්සේ මෙරටට වැඩම කිරීමෙන් අනතුරුව පසු කලෙක උන්වහන්සේ ආරක්ෂිතව තැන්පත් කර ඇති දළදා මාලිගාවේ රාජකාරී කටයුතු ඉටු කිරීම සඳහා සුවිශේෂී කාර්ය මණ්ඩලයක් පත් කෙරිණි.

දළදා වහන්සේගේ තේවා කටයුතු ඇතුළු පුද සත්කාර මෙන්ම දළදා මාලිගාවේ විවිධ රාජකාරී කටයුතු ඉටු කරන මෙම කාර්ය මණ්ඩලයේ ප‍්‍රධානියා වනුයේ දියවඩන නිලමේවරයාය.

කාර්ය මණ්ඩලය සඳහා කි‍්‍රයා කරනු ලබන අය සුවිශේෂිත නම් වලින් හැඳින්වෙන අතර ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙකු කාර්ය මණ්ඩලයට පත් වනුයේ පරම්පරාවෙන් පරම්පරාවට ඒ සඳහා හිමි වන උරුමය අනුවය.
දියවඩන නිලමේ

ශ‍්‍රී දළදා මාලිගාවේ ගිහි භාරකරු දියවඩන නිලමේවරයාය. මාලිගාව සතු සියලුම චංචල නිශ්චල දේපළ පරිපාලනය, රාජකාරීවරුන් පත් කිරීම හා දළදා වහන්සේට චාරිත‍්‍ර වාරිත‍්‍ර ඉටු කිරීම සිදු කරන දියවඩන නිලමේවරයා ශ‍්‍රී දළදා මාලිගයේ කාර්ය මණ්ඩලයේ ප‍්‍රධානියාද වේ.

Read More

ශී‍්‍ර දළදා වහන්සේ වෙනුවෙන් ඉටු කෙරෙන පූජා චාරිත්‍ර විධි …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

ශ්‍රී සුගත තථාගත සම්මා සම්බුදු රජාණන් වහන්සේ පන්සාලිස් වසරක් මුළුල්ලේ සියලු ලෝ සතුන් කෙරෙහි මහා කරුණාවෙන් දේශනා කොට වදාළ සුවාසු දහසක් ධර්මස්කන්ධයේ පහස ලැබුවා වූ ශී‍්‍ර දන්ත ධාතුන් වහන්සේ ජීවමාන බුදුරජාණන් වහන්සේ හා සමකොට සැලකේ. ශී‍්‍ර දළදා වහන්සේ විෂයෙහි බුද්ධ ගෞරවයෙන් , ශ‍්‍රද්ධා භක්තියෙන්, ඇපකැප වීමෙන් මහත් පුද සත්කාර වත් පිළිවෙත් පූජා චාරිත‍්‍ර චිරාගත සාම්ප‍්‍රදායානුකූලව නොකඩ කොට ඉෂ්ට සිද්ධ කිරීම සසුනේ චිර පැවැත්මට මෙන්ම ජාතියේ මහත් අභිමානයට ද හේතු සාධක වන්නේ ය.

මෙම පූජා චාරිත‍්‍ර බොහොමයක් සැකසී ඇත්තේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ අග‍්‍ර උපස්ථායක ආනන්ද මහතෙරුන් වහන්සේ විසින් ජීවමාන බුදුරජාණන් වහන්සේ විෂයෙහි ඉෂ්ට සිද්ධ කරනු ලැබුවා වූ බුද්ධෝපස්ථාන, බුදු පුද, පූජා චාරිත‍්‍ර මුල් කොටගෙනය. ශී‍්‍ර දළදා බුද්ධෝපස්ථාන, දළදා පූජා චාරිත‍්‍ර, දළදා පුද සිරිත්, දළදා පුද පිළිවෙත්, දළදා පුද සත්කාර හා දළදා තේවා ආදි වශයෙන් විවිධාකාරයෙන් හඳුන්වන මෙම පූජා චාරිත‍්‍ර දුරාතීතයේ පටන් රාජකීය ස්වරූපයක් ගෙන තහවුරු වී ඇති බව පෙනේ.

Read More

දළදා වහන්සේ ලක්දිව බෞද්ධ සංස්කෘතිය කෙරෙහි කළ බලපෑම …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

අප ගෞතම ලොවුතුරු බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවීමෙන් අනතුරුව උන් වහන්සේගේ අධිෂ්ඨානයක් ලෙසින් ධාතුන් වහන්සේලා සත් නමක් නොවිසිරී අනික් සියලු ධාතු මුං ඇට සහ අඹ ඇට ප‍්‍රමාණයට විසිරී ගියේය. ලලාට ධාතුව, අකු ධාතුව සහ දළදා සතර යන මෙම ධාතු නොවිසිරුණු ධාතුන්ට අයත් විය. එම නොවිසිරී ඉතිරි වූ දළදා සතර අතරින් වම් යටි දළදාව අද වැඩසිටින්නේ ලංකාද්වීපයෙහි මහනුවර දළදා මාලිගාවෙහිය. ලක්වැසි බෞද්ධයා හට පමණක් නොව මුළු ලෝ වැසි බෞද්ධයාටම ඉතා පූජනීය වූත් අනර්ඝ වූත් වස්තුවක් ලෙස මෙම දළදා වහන්සේ පෙන්වා දිය හැකිය.

මහසෙන් රජුගේ පුත‍්‍රයකු වූ සිරිමෙවන් කුමාරයා පිය රජුගේ මරණයෙන් පසු කීර්ති ශ‍්‍රී මේඝවර්‍ණ නමින් ඔටුණු පළඳ්‍ර ලක්දිව රාජ්‍යත්වයට පත්ව අනුරාධපුර රාජධානියේ සිංහාසනාරූඪ විය. මෙතුමා රජ වීමෙන් පසුනව වැනි වර්ෂයෙහි කලිඟු රට රජ කළ ගුහසීව රජුගේ දියණිය වූ හේමමාලා කුමරිය හා උදේනි රට රජ කළ සුචරිත‍්‍ර මිත‍්‍ර රජුගේ පුත‍්‍ර වූ දන්ත කුමරු දළදා වහන්සේත් රැගෙන කලිඟු රටින් ලක්දිවට පලා ආහ. එසේ පැමිණි ඔවුහු දළදා වහන්සේ ලක්දිව විසූ මහ සංඝයා වහන්සේලාට මහමෙවුනා උයනේදී බාර කළහ.

Read More

දළදා පෙරහර ජාතික සමගියේ ලකුණකි …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

ශ්‍රී දළදා වහන්සේට පූජෝපහාර වශයෙන් පැවැත්වෙන පෙරහර මේ දිනවල අලංකාර ලෙස සිදු කෙරේ. දළදා වහන්සේ අපේ රටට ලැබුණ දා පටන් උන්වහන්සේට සිදු කළ නොයෙකුත් ගරු බුහුමන් පෙළහර ගැන ඉතිහාසයේ විස්තර වෙයි. බුදුරදුන්ගේ ශ‍්‍රී දේහය ආදාහනය කිරීමෙන් පසු ඉතිරි වූ වාම දළදාව ඛේම මහරහතන් වහන්සේ විසින් රැගෙන වූත් කළිඟු රට බඹදත් රජුට භාරදෙන ලදී.

වර්තමාන භාරතයේ ඔරිස්සා ප‍්‍රාන්තය දළදා වහන්සේ තැන්පත් කොට තිබුණ ප‍්‍රදේශය වශයෙන් සැලකෙයි. හින්දු බැතිමතුන් පුරුෂෝත්තම පූජාව පවත්වන ජගන්නාථ පූරී කෝවිල දන්ත ධාතු මන්දිරය ලෙස අනුමාන කෙරේ. විද්වතුන්ගේ අදහස නම් දන්තපුරය ජගන්නාථ පූරී වශයෙන් වෙනස් වූ බව යි. ජගන්නාථ කෝවිලේ වසරක් පාසා පැවැත්වෙන පුරුෂෝත්තම රථ යාත‍්‍රාව මහනුවර දළදා පෙරහරට සමාන වූවකි.

කාලිංග දේශයේ රජවරු ගරු බුහුමන් පෙරදැරිව දළදා වහන්සේ ආරක්ෂා කළහ. එහෙත් බුදුදහමට එරෙහි වූවෝ ගුහසීව රජුගේ පාලන කාලයේ දී දළදා වහන්සේ වැනසීමට උත්සාහ කළහ. ඒ නිසා ගුහසීව රජු දළදා වහන්සේ ආරක්ෂාව සඳහා ලක්දිවට වැඩම කරවීමට කටයුතු යෙදුවේය. ලක්දිව කිත්සිරි මෙවන් රජු දවස හේමමාලා කුමරිය සහ දන්ත කුමරු විසින් දළදා වහන්සේ ලක්දිවට වැඩම වන ලදී. ඔවුන් පැමිණියේ අනුරාධපුර වයඹ දිග පිහිටි මේඝගිරි විහාරයට යි. ඒ පුවත දැනගත් කිත්සිරි මෙවන් රජු එම විහාරයට ගිය විට දළදා වහන්සේගේ ප‍්‍රාතිහාර්ය දකින්නට ලැබුණි. එයින් පැහැදුන ඔහු සුදු අසුන් යෙදූ විශේෂ රථයකින් දළදා වහන්සේ අනුරාධපුරයට වැඩම කරවූ බව ජිනකාලමාලි, පුජාවලිය ආදී ග‍්‍රන්ථවල සඳහන් වෙයි. අලංකාර ලෙස පැවැත් වූ අනුරාධපුර දළදා පෙරහර ගැන විස්තරයක් පාහියන් හිමියන්ගේ වාර්තාවේ ද ඇත.

Read More

ඇසළ පෙරහර මංගල්‍යයේ පෙළ ගැස්ම …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

දුරාතීතයේ පටන් ලක්දිව පැවති පෙරහර සංස්කෘතිය මහින්දාගමනයෙන් පසු වඩාත් වර්ධනය වී තහවුරු විය. අනුරපුර කිත්සිරිමෙවන් මහරජු දවස දළදා වහන්සේ වැඩමවීමත් සමඟ ඇසළ පෙරහර මංගල්ලය දළදා පූජෝපහාරය මුල්කොට පැවැත්වීම ඇරඹිණ. මහාවංශයට අනුව කිත්සිරිමෙවන් රජ තෙමේ මහත් බහුමානයෙන් දළදා වහන්සේ පිළිගෙන පළිඟුමිණෙන් කළ කරඬුවක බහා ධම්මචක්කගේහය හෙවත් දෘාධාතුඝරයෙහි තැන්පත් කොට වාර්ෂිකව නව ලක්ෂයක් දන වැය කොට දළදා පෙරහර කළේය.

එපමණක් නොව දන්ත ධාතුන් වහන්සේට මෙබඳු පූජා කරවන්නැයි ව්‍යවස්ථා නියෝගයක් ද පැන වූ බව දාඨාවංශයෙහි විස්තර වේ. එරජු පටන් ලක්දිව සිටි සෑම රජ කෙනෙකුම පාහේ දළදා පූජෝපහාරය පිණිස පෙරහර මංගල්ලයන් පැවැත්වූ අයුරු නානා විධ මූලාශ‍්‍රයන්ගෙන් හෙළිවේ. අනුරපුර යුගයේදී පෙරහර සංවිධානය වූ අයුරු හා පෙළගැසුණු අයුරු චීන ජාතික පාහියංගේ දේශාටන වාර්තාවෙන් අනාවරණය වේ.

Read More

දළදා මාලිගාව සහ එහි ඓතිහාසික පසුබිම …

By පරම පූජණීය ශ්‍රී දළදා වහන්සේ ... ( Sacred Tooth Relics of Lord Buddha. ), සිරි සදහම් ( Dhamma) No Comments

වාස්තු විද්‍යාත්මක අතින් මෙන්ම කලාත්මක අතින් ද ඉතා විශිෂ්ට නිර්මාණයක් වූ මෙම දළදා මැදුර මහනුවර නගරයේ නැඟෙනහිර පසින් පිහිටා ඇත. ඊට ප‍්‍රවේශ වන මහ වාහල්කඩ නාථ දේවාල ඉදිරිපිට බස්නාහිර දෙසට මුහුණලා ඉදිකර ඇත. ඉන් ඇතුළුවන විට වම්පසට සහ දකුණට විහිදෙන පඩිපෙල් දෙකකි. දකුණුපස පඩිපෙළින් ඇතුල්වෙන තැනම ශී‍්‍ර දළදා මාලිගාවේ පෙරහැර කරඬුව වැඩමවන ඇතා සරසන ස්ථානය දැකිය හැකිය. තවදුරටත් පියගැට පෙළ දිගේ ඉහළට විත් වමට හැරුණු විට මකර තොරණක් සහිත ද්වාරයකි. ඉන් ඇතුල්වන විට උමගක ස්වරූපයෙන් ඇති අඹරාව හමුවේ. එය විසිතුරු සිතුවම්වලින් යුක්තය. මෙම අඹරාව දිගේ ඉදිරියට යන විට දෙමහල් ගොඩනැගිල්ලකි. එහි යට මහල හේවිසි මණ්ඩපය යනුවෙන් ව්‍යවහාර කෙරේ. දළදා තේවාවට ශබ්ද පූජා පවත්වනුයේ මෙම ස්ථානයේදීය.
හේවිසි මණ්ඩපයේ දෙපසින් උඩුමහලට යා හැකි පියගැට පෙළ දෙකකි. වම්පසට හැරී උඩුමාලට පිවිසෙන පියගැට පෙළ දිගේ යන විට කුඩා ස්ථූපයක් හමුවේ. එහි පාත‍්‍රා ධාතූන් වහන්සේ තැන්පත් කොට ඇතැයි ජනප‍්‍රවාදයේ සඳහන්ව ඇත. හේවිසි මණ්ඩපයේ උඩුමහල “දික්ගේ” යනුවෙන් හඳුන්වනු ලැබේ. බැතිමතුන් වන්දනාමාන කරනුයේ මෙම ස්ථානයේදීය. දික්ගෙයත් වැඩ සිටින මාලයත් අතර පිරිත් මණ්ඩපය දැකිය හැකිය. මෙය ද දළදා වහන්සේ ප‍්‍රදර්ශනය සඳහා තැන්පත් කරන ස්ථානයයි. අනෙකුත් දිනවලට දළදා පූජාව භාරගත් පින්වතුන් සිය වාරය පැමිණෙනතුරු රැඳී සිටින්නේ මෙම ස්ථානයේදීය. විශේෂ අවස්ථාවල පිරිත් දේශනා කිරීම ද මෙහිදී සිදුකරනු ලබයි.
හේවිසි මණ්ඩපයට ඇතුල් වන විටම ඉදිරිපසින් දිස්වනුයේ වැඩ සිටින මාලිගාවයි. එය මහල් දෙකකින් යුක්ත වේ. මෙහි ඉපැරණිම නිර්මාණය ද මෙය වේ. හේවිසි මණ්ඩපයෙන් වැඩ සිටින මාලයට ඇතුල්වන තැන විශාල ගල් උළුවස්සක් දක්නා ලැබේ. වැඩ සිටින මාලිගාවේ පහත විචිත‍්‍රවත් කැටයමින් යුතු ගල් කුළුණු මත කුඩා වේදිකාවක් වටේටම දක්නා ලැබේ. එහි සිවිලිමේ සහ බිත්තිවල මහනුවර යුගයට ආවේණික සිතුවම්වලින් සරසා ඇත. ප‍්‍රධාන ද්වාරයෙන් යට මාලයට ඇතුළුවන විට දළදා මාලිගාවේ ඉපැරණි භාණ්ඩ සහ වටිනා මුතු මැණික් තැන්පත් කර තිබෙනු දැකිය හැකිය. මේ කොටස හඳුන්වන්නේ “අරමුදල” කියායි.

Read More

error: Content is protected by www.ifbcnet.org.