Skip to main content
Monthly Archives

January 2015

කටුගෙයක් තුළ සැඟවූ මහනුවර රජවාසල …

By බොදු පුවත්. ( Buddhism News ) No Comments

ලංකාදීප වෙබ් අඩවිය වාර්ථා කරයි …
මහනුවර දළදා මාළිගාව පිහිටා තිබෙන ස්ථානය මෙරට සෑම දෙනෙකුම පාහේ දන්නා බව අමුතුවෙන් පැවසිය යුතු කරුණක් නොවේ. එහෙත් සෙංකඩගලපුර රජ මාළිගය හෙවත් රජවාසල පිහිටා තිබූ ස්ථානය මෙරට බොහෝ දෙනෙක් දන්නේ නැත. මහනුවර ජීවත්වන අයගෙන් බොහෝ දෙනෙක් ද ඒ අතර සිටීම පුදුමයට කරුණකි. රජ මාළිගාව පිහිටා තිබුණේ ද, දළදා මාළිගය අසලමය. මෙරට රජ මාළිගා අතුරින් තවමත් මේ තරමින් හෝ ඉතිරිව පවතින එකම රජමැඳුර මෙය පමණකි.

දැනට පුරාවිද්‍යා කෞතුකාගාරයක් වශයෙන් පවත්වාගෙන යන රජවාසල පුරාවිද්‍යාත්මක කෞතුක භාණ්ඩ ප‍්‍රදර්ශනාගාරයක් නොවිය යුතුය. මෙරට බොහෝ දෙනෙකුගේ අදහස එයයි. කෙසේ වුවත්, පැරණි රජවාසල වශයෙන් සඳහන් වන්නේ එදා රජවාසලෙහි අමුත්තන් පිළිගැනීම සඳහා භාවිතා කළ ගොඩනැගිල්ලයි. නැතහොත් දැකුම් (දකින* මාළිගයයි. එසේ නම් රජවාසලෙහි අනෙකුත් ගොඩනැගිලිවලට සිදුවූයේ කුමක්ද?
ඉංග‍්‍රීසින් කන්ද උඩරට පාලන බලය ලබා ගැනීමත් සමඟම මෙරට රජවරුන්ගේ පාලන ක‍්‍රමය ද අවසන් විය. ඒ නිසාම මෙරට පිහිටි රජමැඳුරු ද විනාශ වූ අතර එහි නටබුන් පමණක් තැනින් තැන අදට ද දක්නට ලැබේ. එහෙත් තරමක් දුරට සතුටුදායක මට්ටමින් හෝ ඉතිරිව පවතින එකම රජමැදුර පිහිටා තිබෙන්නේ සෙංකඩගල පුරවරයේ ය. ඒ ”මහනුවර රජවාසලයි”. රජවාසල පිහිටා තිබෙන්නේ දළදා මාළිගාව අසලය. දැනට පුරාවිද්‍යා කෞතුකාගාරය වශයෙන් භාවිතා කරන රජවාසල, මහනුවර දළදා මාළිගය දේව වීදිය ඉදිරිපිට පිහිටි සුදු සේලයෙන් වර්ණවත්ව පවතින දිගු ගොඩනැගිල්ලක් වශයෙන් පිහිටා තිබේ. වර්තමානයේ දිගු ගොඩනැගිල්ලක් වශයෙන් පැවතිය ද, අතීතයේ සේනාසම්මත වික‍්‍රමබාහු රජතුමාගේ සිට පාලකයන් දොළොස් දෙනෙක් වාසය කර තිබෙන විශාල මන්දිරයකි. Read More

ගඩොල් ලක්ෂ 260 ක් බැඳ සඳ හිරු සෑය හදන හැටි මෙන්න …

By බොදු පුවත්. ( Buddhism News ) No Comments

සඳ හිරු සෑයට සැමගේ ශ්‍රම දායකත්වයත් වැදගත්

ඉස්සර හැදුවෙ බංකර දැන් හදන්නේ චෛත්‍යය

දාගැබ, චෛත්‍යය, ස්තූපය හා සෑය යනුවෙන් හැඳින්වෙන ඉදිකිරීම් වූ කලි බෞද්ධ දර්ශනයට අනුකූල දාර්ශනිකමය පදනමක් සහිත ඉදිකිරීමකි. මේ ස්තූප හෙවත් චෛත්‍යය ඉදිකිරීමට අපේ සිංහල බෞද්ධ ජනතාව පුදුම දස්කමක් හා කැපවීමක් දැක්වූහ. ඔවුහු එය සැලකුවේ ‘බුදුන් දකින පින්කමක්’ ලෙස ය.

අපේ රටේ එදත් අදත් මහා ස්තූපය රුවන්වැලිසෑය චෛත්‍යයයි. වසර 40 ක් අන්‍ය ආගමික පාලකයකු සතුව තිබූ රට මුදා ගැනීමේ විජයග්‍රහණයේ සංකේතය ලෙස එය ඉදිවිය. පැරණි රජ දවසින් පසු අපේ රටට පසුගිය වකවානුවේදී වසර 30 ක යුද්ධයකට මුහුණ දෙන්නට සිදු විය.

නමුත් මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිතුමාගේ ඍජු නායකත්වය යටතේ අද රට නිදහස ලබා ඇත. එමෙන් ම රට ආර්ථික ලෙස දියුණු වෙමින් පවතී.පැරණි රජ දවසින් පසු අපේ රට ඉතාමත්ම ස්ථාවරත්වයට සෞභාග්‍යත්වයට පත්ව‍ූ වකවානුවක් ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිතුමාගේ පාලන සමය පෙන්වා දිය හැකි ය. රට සමාජයීය, සංස්කෘතික, ආර්ථික හා දේශපාලනික ලෙස මෙතරම් ස්ථාවර යුගයක් රජ දවසින් පසු තවත් නැති තරම් ය. Read More

බුදුරැස් විහිදෙන සෝමාවතිය …

By පුරාණ වෙහෙර විහාර ... ( Ancient temples) No Comments

සිරිලක එක්‌සේසත් කළ දුටුගැමුණු මහරජුන්ගේ පියාණන් වන කාවන්තිස්‌ස නිරිඳුන් විසින් අප සම්බුදුරජුන්ගේ ලලාටධාතුව නිධන් කොට සේරුවිල මංගල මහා සෑය කරවන ලද්දේය. එකල මහවැලි ගං මෝය අසබඩ වූ තැනිතලා ප්‍රදේශය සශ්‍රීක වූ ජනී ජනයාගෙන් පිරීගිය සමෘද්ධිමත් රාජධානියක්‌ විය. ඒ අවදියේ ම කැලණියේ සිව රජුගේ බෑණනුවන් වූ අභය කුමරු සමග කාවන්තිස්‌ස රජුගේ නැගණිය වන සෝමවතී දේවිය විවාහපත් වූවාය. දකුණේ ගැමුණු කුමරුගේ බලය වැඩෙමින් තිබීමත් සමගම ගිරි අබා කුමරු සෝමාවතී දේවිය එවකට සේරු නුවර රජකළ සිව රජු වෙත ගියහ. සිව රජුගෙන් මහවැලි නදිය අසබඩ ඉතා සශ්‍රීක වූ ප්‍රදේශයක්‌ ඔවුනට තෑගි වශයෙන් ලැබිණි. එම ප්‍රදේශය ලැබුණේ සෝමවතී දේවියට බැවින් ගිරිඅබා කුමරු විසින් අලුතින් ගොඩනැගූ නුවරට නම් තබන ලද්දේ සෝම නුවර වශයෙනි.

සෝමවතී දේවිය තෙරුවන් කෙරෙහි මහත් සැදැහැයෙන් යුතු බෞද්ධ මහෝපාසිකාවකි. ඕ තොමෝ සැමට යහපත පිණිස දාගැබක්‌ සහිත විහාරයක්‌ කිරීමට අදිටන් කරගත්තාය. තම ස්‌වාමියා වන ගිරිඅබා කුමරුට ද එය යෝජනා කළාය. මහත් සේ සතුටට පත් වූ කුමරුන් රහතන් වහන්සේලා හැට නමක්‌ වැඩම කොට දන් පැන් පිළිගන්වා දාගැබක්‌ සහිත වූ විහාරය සෑදීමේ අදහස ඉදිරිපත් කළේය. රහතන් වහන්සේලාගේ සම්පූර්ණ ආශිර්වාදය ලැබුණි Read More

රුවන්වැලි චෛත්‍යරාජයාණන් වහන්සේ … ( The Ruwanwali maha sthupa)

By අටමස්ථාන ... (Atamasthana ... ) No Comments

ශ්‍රී ලංකාවේ පිහිටි ස්ථූපයක් වන රුවන්වැලි සෑය එහි ඇති වාස්තු විද්‍යාත්මක ගුණාංග සහ ආශ්චර්යවත් බව නිසා ලොව පුරා බෞද්ධ ජනතාව අතර පූජනීය තත්වයට පත්වී ඇති ස්ථූපයකි. මෙම ස්ථූපය සොළොස්මස්ථාන(පූජනීය ස්ථාන දහසය) සහ අටමස්ථාන (අනුරාධපුරයේ පූජනීය ස්ථාන අටකි.)අතරින් එකකි.උසින් අඩි 300ක් (මීටර් 92) සහ අඩි 950ක (මීටර් 292) විෂ්කම්භයකින් යුක්ත වන මෙය ලෝකයේ දැනට පවතින උසම ස්මාරක අතරින් එකක් වේ.

මේ මහා භද්‍ර කල්පයේ සතර වැනි සම්මා සම්බුදු රජුන් ලෙස පහළ වූ අප ගේ ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ දෙව් මිනිස් ලෝ සතුන් සසර කතරින් එතෙර කරවමින් දහම් අමා වැසි වස්සවමින් වැඩ සිට බුද්ධ කෘත්‍ය සම්පූර්ණ කොට පිරිනිවන් පා වදාළ කල්හි ඒ බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ පිවිතුරු ළය මඩලෙන් උපන් ක්ෂීණාශ්රව මහ රහතන් වහන්සේලා විසින් ශිෂ්‍යනුශිෂ්‍ය පරම්පරාව මගින් උතුම් ශාසන දායාදය වන චතුරාර්ය සත්‍යය ප්‍රකාශිත මිහිරි ශ්‍රී සද්ධර්මය අඛණ්ඩව, අවිච්ඡින්නව, පාරිශුද්ධව පවත්වාගෙන එන ලද්දේ ය. Read More

01. මගෙ හිත කියෙව්වෙ යශෝධරා විතරයි …

By වදිමි සිදුහත් ... (The character for Buddha ) No Comments
සිදුහත් තවුසා උරුවේල නදිය අසබඩ රමණීය වැලිතලාව මත මොහොතක්‌ නතර විය. වනස්‌පති රුක්‌ පෙළ අතරින් ඇදී එන මඳ පවනෙහි සිහින් කුරුලු සරද අපමණ වනමල් සුගන්ධයද සිදුහත්ගේ සිරුරටද නැහැයටද හදටද දැනුණි. නිසල නදිය යාන්තම් රළ නංවා බැස යමින් තිබුණි. හිරු අවරට යන්නට තවත් හෝරාවක්‌ පමණ විය. සැඳැ අහස ළා වර්ණ ගැන්වූ සිතුවමක්‌ සේ සෝබාමත්ව දිලුණි. වන වදුලෙන් හෙමින් පා ඔසවමින් බියෙන් හා කුතුහලෙන් මෙන් ඇදෙන සිව්පා සත්තු රාත්‍රි දිගුවිරාමයට කලින් පැන් සනහමින් උන්හ.

මේ වැලිතලාව මත පා ගැටුණු මොහොතෙහි සිටම සිදුහත්ගේ සිතට පෙර නොවූ විරූ වීතරාගී සුඛාස්‌වාදයක්‌ දැනෙන්නටද විය. කිඹුල්වත්පුර මොනතරම් කෙළිලොල් උත්සව තිබුණිද? පරිවාර දනන් කැටුව මැදියම් රැයක්‌ වනතුරුද ගෙවූ ඒ ජීවිතය කෙළිලොල් වුවද සිදුහත් තුළ ඉතිරි වූයේ කලකිරීමක්‌ පමණි. දුලබ සුරාවද සුලබ නුරා ළඳුන්ද ඔහුට ප්‍රිය නොවීය. ජීවිතය සොයා යන කිසිවක්‌ ඒ කිසිම තැනක නොවූ වග ඔහුට ස්‌ථීරවම හැඟුණි. Read More

2. අර නිරාහාරව වැටිල හිටිය සෘෂීන්වහන්සේ ද මේ … !

By වදිමි සිදුහත් ... (The character for Buddha ) 2 Comments
නේරංජරා නදී තෙර මනස්‌කාන්ත දසුන දෙස අනිමිස ලෝචනයෙන්ම මොහොතක්‌ බලා සිටි සිදුහත් තුළ සුපහන් සිතිවිලි වැඩෙන්නට ද විය. තමන් සා අවුරුද්දක්‌ දිවි ගෙවූ උරුවේලා දනව්වෙහි දුර්ගේශ්වරි ලෙණ අවට සමඟ බලන කල නේරංජරාව හරිත වන තීරයකි. උරුවේලා දනව්ව විටෙක ගිනියම් වැල්ලෙන් යුතු කතරක්‌ සේද වෙයි. දැඩි හිරු රැස්‌ පතිත වන කල්හි ඒ වැලිතලාව මත පය නගන්නට පවා අසීරුය. එහෙත් ගිනියම් අව්වේ ඒ වාලුකා තලයෙහි වැතිර සිරුරට දුන් පීඩා සිදුහත්ට සිහිවිය. සිදුහත්ගේ සුමුදු පා ඝන කබොල්ලක්‌ සේ දැඩිවන තරමටම ඒ වැල්ලෙහි ඔබ මොබ ඇවිද තිබුණි. තමන් අනුගමනය කළ උග්‍ර තපසද එහි ආනිසංසද විසින් ඇතැම් දිනක තමන් දුබලව හෝරා දෙක තුනක්‌ වැදහොත් අයුරුද සිදුහත් මෙනෙහි කළේය. එහෙත් ඒ කිසිදු දුකට කිරියකින් පීඩාවක්‌ විනා ඥන ගවේෂණයක්‌ කළ නොහැකි බවද හේ ඒකාන්ත වශයෙන්ම පසක්‌ කර ගත්තේය.

Read More

3. මැද මරඟන රැඟුම් – නිසලය මුනිඳු මනරම් …

By වදිමි සිදුහත් ... (The character for Buddha ) No Comments
රිදී වලා දුහුල් සළු අතරින් පෙරී ගලන වෙසක්‌ සඳ කැන් නේරංජරා නදිය අසබඩ වැලි තලා මත විසිර තිබුණේ සිදුහත් තවුසාණන් යන මඟ අතුල පාවඩයක්‌ සේය. නිහඬ වන පෙත පිස ඇදෙන මඳ නල නේක වර්ණ මල් සුවඳින් යුතු විය. වැලිතලා අතරින් සෙමින් ගලා යන නදියෙහි ශාන්ත රිද්මය සිදුහත්ට ඇසිණි. ඒ සොබා දහමේ විසිතුර ඔහු සිතට සුවදායක විය. සිදුහත් එක්‌වරම නතර වූයේ තමා අබියසට එමින් සිටි මිනිස්‌ ප්‍රාණියකුගේ හඬ ඇසුණු හෙයිනි.

“ඔබ කිසියම් දේවතාවෙක්‌ වී නම් එක්‌වරම මට නොපෙනී යන්නෙහිය. එබඳු දෙයක්‌ සිදු නොවීය. එහෙත් ඔබගේ විලාසය මා තුළ කුහුලක්‌ දනවයි. ඔබගේ ශාන්ත රුව මා නෙත බඳියි. කියනු මැනවි ඔබ කිනම් කෙනෙක්‌දැයි කියා.” Read More

4. සහම්පති මහා බ්‍රහ්ම රාජයා සුදොවුන් මාළිගාවේ… !

By වදිමි සිදුහත් ... (The character for Buddha ) No Comments
නේරංජරා නදී නිම්නය අසබඩ වෙසක්‌ පුන්
පෝදා රැය මුළුල්ලේ ඒ සා බිහිසුණු මාර සංග්‍රාමයක්‌ පැවතුණේ වී තමුදු හාත්පස එබඳු කුදු ලකුණකුදු නොදිස්‌විය. දස බිම්බරක්‌ මරු සෙනඟ ප්‍රචණ්‌ඩ කණාටු මවමින්ද අග්නිජාලා දල්වමින්ද කැළඹූ මිහිපල් තෙම ශාන්තව නිවී සැනසී තිබුණේ බුද්ධත්වයෙහි ආශ්චර්ය මෙබඳු යෑයි පාන්නාක්‌ මෙනි. ළාහිරු තුරු හිස්‌ අතරින් පෙරී හාත්පස පිනි මුතු බබළවමින් තිබුණි. වැලිතලා අතරින් ගලායන රිදී නදිය ඇස නිවයි. නේක වර්ණ ගන්ධ පුෂ්ප සුළං වැල් ඇදෙයි. මියුරු කුරුලු ගී කන් පිනවයි. සොබා දහම වසන්ත සැණකෙළියට සැරසිලි කළ සෙයකි. දෙව්බඹ සාදු නද හිස්‌ අහස ගිගුම් දෙයි.
සිදුහත් ගෞතමයෝ සමාධි සුවයෙන්ම නිසසලව වැඩ උන්හ. සොබා දහමද මහී කාන්තා තෙමේද මේසා පූජාවන් දක්‌වා උපහාර වන්දනා කරද්දීත් ඒ කිසිවකින් උද්දාමයක්‌ හෝ කවරාකාර අමුතු හැඟීම් මාත්‍රයක්‌ හෝ ගෞතම බුදුන් වහන්සේ තුළ නම් නොවීය. බුදු මහිම නම් එයමය. දෙව්, බඹ, මිනිස්‌ යනාදී කවර බලයකටද කිසි විටෙක සම කළ නොහැක්‌කා වූද අසමසම, අසාමාන්‍ය වූ බුදු මහිමය නම් ආශ්චර්යයක්‌ම වීය.

Read More

05. වෙළෙඳ දෙබෑයෝ බුදුන්ට විලඳ පූජා කරති …

By වදිමි සිදුහත් ... (The character for Buddha ) No Comments
නේරංජරා නදී තෙර අසල සොබාදහමේ නිරාමිස සතුට විඳිමින් සිටි ගෞතම බුදුන් වහන්සේට තවත් සති කීපයක්‌ එහි විසීමේ සිතක්‌ පහළ විය. උරුවේලා දනව්වත්, වැලි තලා අතරින් ඇදී යන නදියත් තමන් වහන්සේට බුදුබව ලබාගන්නට උපකාර වූ බෝමැඬ හා දිවා විහරණය කළ වන පෙතත් පිළිබඳව බුදුන්වහන්සේට ඇති වූයේ කෘතවේදී සිතිවිලිය. බුද්ධානුභාවයෙන් ලද ලෝක ඥනයෙන් අතීතාවර්ජනයක යෙදුණු උන්වහන්සේ අනුලෝම ප්‍රතිලෝම වශයෙන් සත්ත්වයන්ගේ පැවැත්ම හා ලෝක ධර්මය පිළිබඳවද සිහි කරන්නට විය.
අවිද්‍යාව නිසා සංස්‌කාරද සංස්‌කාරවලින් විඤ්ඤාණයද එහි පල වශයෙන් නාමරූපද, ඉනික්‌බිතිව ආයතන, ස්‌පර්ශ, වේදනා තණ්‌හා, උපාදාන, භව, උපත යනාදී වශයෙන් නොබිඳ පවත්නා හුය පොටෙහි ස්‌වරූපයද උන්වන්සේ මෙනෙහි කරන්නට වූ සේක. එවේලෙහි මේ ගාම්භීර ධර්මය කා හට දේශනා කරම්ද යන සිතිවිල්ලද පැන නැගිණි. ඒ සඳහා ප්‍රඥවන්තයෝ ලොව නොසිටිත් නම් මගේ සියලු ව්‍යායාමයන් නිෂ්ඵල වන්නේ නොවේ දැයි උන්වහන්සේ කල්පනා කරන්නට ද විය. එසැණින්ම මහාබ්‍රහ්මයා උන්වහන්සේ අබියස පෙනී සිට පින්වත් භාග්‍යවතුන් වහන්ස, ඒකාන්තයෙන්ම ඔබ වහන්සේගේ අධිෂ්ඨානය පරිදිම සදහම් දෙසමින් ලෝවැඩ සඳහා සියලු කටයුතු සම්පාදනය වී ඇතැයි පවසා අතුරුදන් විය.

Read More

error: Content is protected by www.ifbcnet.org.